Melvin Doornbos (27) groeit op in armoede. Als zijn moeder haar huis kwijtraakt, belandt hij zelfs bijna op straat. Daarna bouwt hij door een paar onhandige acties een schuld op, die al snel oploopt tot in de honderden euro’s. Inmiddels probeert Melvin andere jongeren te helpen met zijn verhaal: “Mijn belangrijkste tip: trek zo snel mogelijk aan de bel.”

Met een vriendelijke lach ontvangt Melvin ons op de parkeerplaats van vakantiepark Woeste Hoogte in Hoenderloo. Tijdens de wandeling naar zijn huisje vertelt hij over de voordelen van wonen op een vakantiepark. “We hebben een zwembad, daar ga ik graag heen met de kleine. Vlak ernaast ligt het restaurant waar ik werk. In de afwas en als kok. En een stukje verderop hebben we ook nog een speeltuin, ideaal.”

Vlak langs het grote grindpad dat door het hele park kronkelt, ligt de bungalow waar Melvin sinds een paar jaar met zijn vrouw en zijn kind woont. Het tuintje – omringd door een keurig hekwerk – is bezaaid met speelgoed. “Hier kan Djavier veilig spelen”, licht Melvin met een glimlach toe.

Onder de brug

Zo onbezorgd is het leven van Melvin niet altijd geweest. Aan de keukentafel vertelt hij over hoe hij opgroeide in armoede: “Ik kom uit een gezin van vijf kinderen. Mijn vader was al vroeg uit beeld en mijn moeder werd op een gegeven moment arbeidsongeschikt verklaard. Daarom droegen wij al vroeg ons steentje bij in het huishouden. Het geld dat ik in mijn krantenwijk verdiende, gaf ik soms uit aan boodschappen. Dat wilde mijn moeder eigenlijk niet, maar dat wilde ik wel graag. Mijn moeder was er immers ook altijd voor mij.”

Ik had niet eens een postadres meer.

Melvin

Als het gezin op een gegeven moment uit huis wordt gezet kan Melvin niet mee naar het nieuwe adres van zijn moeder en komt hij op zijn zeventiende op straat te staan. Het was het begin van een zwerftocht langs vrienden en familie: “Ik kon altijd wel bij iemand slapen of mee-eten, maar als je een paar dagen ergens bent geweest, begin je je toch schuldig te voelen. Als ik mijn vrienden en familie niet had gehad, had ik onder een brug moeten slapen. Iedereen was heel behulpzaam en daar ben ik ze dankbaar voor, maar na een tijdje wil je niet meer afhankelijk zijn.”

Opvang

Zo kwam Melvin terecht bij de daklozenopvang van stichting Humanitas: “Ik had niet eens een postadres meer. De opvang is echt mijn redding geweest.” Na een paar weken krijgt hij een plek toebedeeld waar hij begeleid kan wonen en maandelijks wat leefgeld krijgt. “Het leefgeld was wel iets, maar ik moest nog steeds heel zuinig leven. Een van de moeilijkste dingen van weinig geld hebben is dat je steeds keuzes moet maken. Mijn vrienden vroegen dan of ik meeging om een drankje te doen of kleding te kopen. Eigenlijk had ik daar geen geld voor, maar als je steeds niet meegaat vragen ze je op een gegeven moment niet meer. Dus dan ging ik toch maar mee.”

Rond die tijd laat Melvin zich verleiden tot een onhandige actie. “Met vrienden vonden wij het grappig om op online veilingwebsites te bieden zodat de prijs voor andere mensen omhoog ging. Maar toen had ik opeens twee kaarten voor een voetbalwedstrijd gewonnen. Het ging om 6 of 7 euro en dat heb ik toen niet betaald. Na een aantal maanden was het bedrag opgelopen tot honderden euro’s.” Vervolgens komt hij ook met zijn zorgverzekering in de problemen. “De afschrijving van je zorgpremie kan je gewoon terugboeken, dan heb je weer een paar weken uitstel. Maar na een paar weken betalen lukte mij meestal ook niet. Binnen de kortste keren was het bedrag opgelopen tot 600 euro.”

Ambassadeur

Gelukkig hielp Humanitas hem om weer uit de schulden te komen. “Als ik een brief niet snapte of het overzicht kwijt was, hielpen ze mij. Daardoor heb ik me weer uit de schulden kunnen werken.” Als hij een belletje krijgt van het vakantiepark waar hij als kind vaak kwam, grijpt Melvin zijn kans. “Ik kon hier gaan werken, en kreeg een huisje op het park waarin ik mocht wonen. Na een aantal maanden loon had ik genoeg verdiend om mijn schulden af te lossen en mijn uitkering te stoppen.”

Nick bij een bijeenkomst van ONSbank over jongeren met schulden

Nick zat diep in de schulden: ‘Ik dacht, ik los dit wel op’

Maandenlang worstelt Nick met het betalen van zijn zorgverzekering, huur en belastingen totdat hij echt diep in de schulden terechtkomt. Hoe komt hij er weer bovenop?

Inmiddels gaat het al een aantal jaar goed met Melvin: “Ik heb echt met mezelf in de knoop gezeten. Maar nu heb ik een baan, ben ik getrouwd, heb ik een kind en woon ik op een fijne plek. Het is geen vetpot, maar de kasten zijn goed gevuld en we kunnen af en toe leuke dingen doen. Ik ben blij met het leven.”

Om andere jongeren te helpen met zijn ervaringen was Melvin een aantal jaar ambassadeur voor Speaking Minds (een programma van Save the Children), een organisatie die beleidsmakers in contact brengt met jongeren die zijn opgegroeid in armoede: “Ik vond het belangrijk om mijn ervaringen voor iets positiefs te gebruiken.” Voor jongeren die in een financieel lastige situatie zitten heeft hij een dringend advies: “Mijn belangrijkste tip: trek zo snel mogelijk aan de bel. Veel mensen hebben last van schaamte. Dat heb ik ook gehad. Maar alleen door er met andere mensen over te praten, kun je er weer uit komen."

Bekijk hieronder de uitzending van Pointer over jongeren en schulden:

Eigen schuld, dikke bult
25 min 37 s

Nog steeds belanden veel jongeren in de schulden. Experts wijzen op het toenemend aantal digitale verleidingen dat voor jongeren op de loer ligt, zoals de mogelijkheid om spullen achteraf te betalen. Is het jongerenbrein wel bestand tegen zulke verleidingen? Wie eenmaal schulden heeft, komt daar nog maar lastig vanaf. Sommige gemeenten experimenteren met het afkopen van schulden van jongeren in ruil voor een maatschappelijke tegenprestatie. Zo werd Thalissa (26) na een aantal moeilijke jaren schuldenvrij. Maar niet alle gemeenten zijn overtuigd van deze methode. Hoe helpen we jongeren met schulden het best?

Dossier Schuld

Eén op de elf huishoudens heeft problematische schulden. Dat heeft een grote impact op hun leven en het kost de maatschappij een flinke som geld. Tegelijkertijd lukt het niet goed om mensen in de schulden te helpen. Dat kan eerlijker. Daarom besteedt KRO-NCRV vanaf 21 augustus in meerdere programma’s aandacht aan het thema schulden.

Dossier Schuld

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang iedere week onze beste verhalen in je mailbox.

Makers

Redacteur

Samen komen we verder

Ons onderzoek begint bij jou. Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Documentatie uploaden
CAPTCHA
Deze vraag is om te controleren dat u een mens bent, om geautomatiseerde invoer (spam) te voorkomen.

Bedankt, je tip is verstuurd

Wat gebeurt er nu met mijn tip?

Bedankt dat je de tijd hebt genomen om het tipformulier in te vullen. Je tip is verstuurd naar de redacteur van het onderzoek. Wij publiceren niets met naam en toenaam zonder contact met je op te nemen. Soms krijgen we zoveel tips binnen dat het ons helaas niet lukt om iedereen een persoonlijke reactie te sturen. We vragen je begrip hiervoor. 

Benieuwd naar de impact van eerdere tips?

Van kamervragen tot petities en maatschappelijk debat: samen met jou pakken we systemisch falen en onrecht aan. Benieuwd naar de impact van eerdere onderzoeken en ingezonden tips? Bekijk dan nu ons track record.