De klankbordgroep die meedenkt over de herinrichting van de van de N638 tussen Zundert en Rucphen heeft allerlei zorgen. Ontnemen hoogteverschillen niet het zicht voor de automobilist? Kan de dieplader met corsowagens de weg op draaien? En kan bij het ruiterpad met paard en koets worden overgestoken. Sowieso graag zo geruisloos-mogelijk asfalt, want de weg loopt door stiltegebied. Maar protest tegen de bomenkap? Daar meldt het verslag niets over, terwijl er toch ook verschillende natuurliefhebbers in de klankbordgroep zitten.

Inmiddels zijn op de route 400 bomen gekapt. De bomen stonden te dicht op de weg, zegt de provincie. En dat is zeer onveilig. Het past in het landelijke beleid dat N-wegen veiliger moeten want daar gebeuren relatief veel ongelukken, zeker in Brabant.

Dré Mutsters is voorzitter van de Vogel- en Natuurwerkgroep Zundert en steunde de kap in ieder geval voor een deel. “Wij waren akkoord met het kappen van een groot aantal bomen die echt tegen of bijna op de weg stonden. Wij hebben ook sterk gepleit om op een gedeelte van de weg slechts één rij bomen te kappen en de andere rijbaan langs de andere kant van de bomenrij aan te leggen.”

Mutsters had echter ook begrip voor de provincie. ‘Het was echt een onveilige situatie, de bomen stonden zo dicht langs de weg. Er was weinig verzet want men begreep het.’ Hij verwijst door naar zijn broederclub even verderop. Die waren kritischer. Maar ook Kees Kools van de natuurwerkgroep Rucphen blijkt uiteindelijk voor de bomenkap. Het algemeen belang weegt zwaarder. De weg was te onveilig, er moest wat gebeuren. “Zelfs als je er veel overheen reed was het angstig. Het was kielekiele als er een auto van de andere kant kwam.”

Niet dat iedereen het goed vond. Columnist Niels Herijgens plaatste vraagtekens in de regionale krant BN DeStem: “Wie zich tijdens een ritje van Rucphen naar Zundert aan de maximumsnelheid houdt, wordt steevast hard ingehaald. Soms zelfs vlak voor een totaal onoverzichtelijke bocht. Het kappen van bomen gaat zulke hardrijders niet afremmen. Integendeel: de weg lijkt dan breder en dat nodigt uit tot gas geven. Hoezo veiliger?”

Ook de Brabantse Milieufederatie verzette zich tegen de bomenkap. En Marco van der Wel, Statenlid voor de Partij voor de Dieren, beweert dat uit de cijfers van de provincie zelf bleek dat de weg relatief helemaal niet onveilig is. De provincie erkende dat: “Het aantal ongevallen op deze weg is in vergelijking tot andere provinciale wegen beperkt, waardoor deze weg objectief niet als onveilig betiteld hoeft te worden. In de periode 2013, 2014, 2015 waren er acht geregistreerde ongevallen met uitsluitend materiële schade en één met gewonde(n).” Maar later zegt de provincie dat de N638 “hoog prijkt op lijstjes van de meest verkeersonveilige wegen. Op het overzicht van ANWB/EURORAP scoort de N638 slecht.” Er zijn dan misschien weinig serieuze ongevallen, “maar het aantal beschadigde bomen wijst op vele aanrijdingen.”

Groene lobby mislukt

De Partij voor de Dieren liet het er niet bij zitten en mailde een aantal lokale natuurorganisaties. “Het is belangrijk dat zoveel mogelijk organisaties en particulieren tegen dergelijke zaken in opstand komen, wij zorgen voor de politieke druk. Onze vraag aan u is, bent u bereid om in uw gemeente ook actie te ondernemen tegen de geplande kap langs de N638?" Maar in Rucphen en Zundert lukte het niet om, zoals Kees Kools het zegt, de natuurwerkgroepen ‘voor hun karretje te spannen’, omdat volgens hem een paar argumenten van de Partij voor de Dieren niet reëel waren, zoals het vrachtverkeer gewoon verbieden of zeggen dat de weg niet gevaarlijk is.

De lokale milieuclubs stopten hun energie in goede compensatie. Zo zijn op onder andere Landgoed de Moeren 350 bomen geplant en volgen tijdens het groot onderhoud nog eens 150 bomen. Ook is een bedrag gedoneerd aan het gemeentelijk Bomenfonds en zijn een groot aantal vleermuizenkasten in de directe omgeving opgehangen ter compensatie van het verlies van slaapgelegenheid in de vaak rotte bomen.

Ook bij de N65 valt het verzet mee. De weg is geliefd om zijn bomenrijen, majestueuze eiken en fraaie uitzichten op landgoederen. Men noemt deze oude Napoleonroute die Den Bosch verbindt met Tilburg de 'mooiste rijksweg van Brabant’. Maar de weg wordt grondig onder handen genomen, met nieuwe kruispunten en ondertunnelingen. Dat gaat ten koste van veel bomen.

Johan Smeulders van de Natuur- en Milieuclub Vught legt uit dat ze de kap steunen omdat de weg een stuk veiliger wordt. Ook Sander Wieringa van dezelfde organisatie steunt de aanpassingen. Maar bij de Raad van State wordt nog een betere compensatie geëist. Dat lijkt te gaan lukken. “Wij willen voor elke gekapte boom minimaal één boom terug. Dat zullen wel andere bomen worden dan de eiken. Gevarieerder, rijker. Jonge bomen die sneller groeien en bloeien.” Toch denkt hij dat als het eenmaal gaat gebeuren, Vught zich kapot gaat schrikken. “Het wordt een hele kale boel.”

Niet dat iedereen nu tevreden is

Mutsters van de Vogel- en Natuurwerkgroep Zundert mailt ons later dat er begrip moet zijn voor het feit dat zij de kap niet tot aan de Raad van State hebben aangevochten. “Dat kost heel veel geld (dat wij begrijpelijk niet hebben!) en de kans van slagen was bijna nul.” De provincie voert tenslotte uit volgens bepaalde normen. “Dan telt een stukje natuur niet meer…!!"