“Henny Huisman”, “Ga je lekker vakantie vieren?” Dat kreeg Robin van Tilburg te horen toen hij aan zijn omgeving vertelde dat hij na de geboorte van zijn eerste kind parttime ging werken en zijn vrouw niet. Al gauw werd het hem duidelijk: mannen die thuisblijven om voor de kinderen te zorgen, daar zijn we in Nederland nog niet aan gewend.

Jarenlang werkte hij fulltime voor een bank. Maar toen zijn vrouw zwanger raakte en ze in gesprek gingen over hoe ze de zorg wilden verdelen, kwamen ze al snel tot de conclusie dat het het meest logisch zou zijn als Robin parttime zou gaan werken. “Mijn vrouw had op dat moment veel meer ambities in haar huidige baan dan ik. Zij wilde daar vol voor gaan, terwijl ik juist aan het denken was om iets anders te gaan doen.”

Traditioneel

Inmiddels werkt Van Tilburg al jaren parttime en is hij journalist en tekstschrijver. Daarnaast schreef hij een boek over het vaderschap. Onder andere omdat hij zag dat de rol van de vader nog als heel anders gezien wordt dan die van de moeder. “Als we het over emancipatie hebben, dan wordt er altijd naar de vrouw gekeken, maar bijna nooit naar de man. We denken heel traditioneel. Als mannen minder gaan werken, vinden mensen dat verwarrend en als vrouwen niet minder gaan werken wordt hen een schuldgevoel aangepraat. Toen mijn vrouw een keer op haar werk vertelde dat onze dochter ziek was, werd verbaasd gereageerd met ‘Wat doe jij dan hier?!’.”

Die vooroordelen spelen óók bij werkgevers. Van Tilburg sprak voor zijn boek verschillende mannen die met afkeurende reacties van hun baas geconfronteerd werden toen ze vertelden meer thuis te willen zijn. “Ze kregen te horen: ‘Als je nog promotie wil maken is dit niet handig’, of er werd verteld dat parttime werken niet in de bedrijfscultuur past.”

Niet over nagedacht

Maar dat mannen in traditionele rollen vervallen heeft niet alleen met vooroordelen te maken. Het komt ook omdat stellen er voor de geboorte van een kind vaak niet goed over nadenken. Sander de Heer is presentator en podcastmaker en richtte samen met een vriend een paar jaar geleden Papaklas op. Daarmee geeft hij maandelijks cursusavonden voor toekomstige vaders. Toen hij zelf vader werd viel hem namelijk op dat vrouwen het over niets anders hebben, maar onder mannen wordt de levensveranderende ervaring voor de vader maar nauwelijks besproken. “Er wordt niet gepraat over luiers in de kroeg.”

En over de verdeling van zorg wordt ook niet gepraat, ziet De Heer. “Veel mannen die bij ons op cursus komen zeggen: ‘We zien wel hoe het loopt als het kindje er is’. Maar dat is verkeerd. Het is juist heel belangrijk om van tevoren daarover te praten. Zorg dat je een goede verdeling hebt en zorg dat je er geen spijt van krijgt”, aldus De Heer.

“Het is zo gegroeid”

Hoogleraar Belle Derks van de Universiteit Utrecht ziet dit ook terugkomen in haar onderzoek naar emancipatie. Er wordt maar weinig nagedacht over de werk-zorgverdeling voor het krijgen van kinderen. Met als gevolg dat de keuzes vaak traditioneel uitpakken: “Maar weinig stellen gaan heel bewust aan de keukentafel zitten voordat er bijvoorbeeld een kind geboren wordt om te bespreken: hoe gaan we dit doen en hoe willen we dit? Dat soort keuzes worden vaak impliciet genomen. Dus je ziet andere stellen om je heen met een traditionele taakverdeling en denkt: 'Nou, zo hoort dit kennelijk als je kinderen krijgt'. Als je mensen vraagt of ze het hier samen nou concreet over gehad hebben, dan zeggen ze vaak: ‘Nee, het is zo gegroeid’.”  

En dat is zonde, volgens Sander de Heer. Hij geeft zijn cursussen namelijk niet alleen om vaders voor te bereiden op luiers verschonen. Hij hoopt ook vaders te overtuigen meer zorgtaken op zich te nemen. Want doordat vrouwen een langer verlof hebben na de geboorte en bij een traditionele rolverdeling vaker thuis zijn, krijgen zij een betere band met kinderen en leren ze beter met ze omgaan dan de afwezige vaders. Hij is bang dat vaders spijt krijgen als ze nooit thuis zijn. “Je moet er gewoon zijn, want als je een baby krijgt staat een man met 1-0 achter. En als je eenmaal een achterstand op je vrouw hebt, dan raak je die nooit meer kwijt. En bovendien is het heel leuk om de bijzondere momentjes mee te maken. De eerste lachjes, hapjes en poepjes op het potje, daar wil je bij zijn!”