Drie jaar geleden luidde toenmalig korpschef Pieter-Jaap Aalbersberg in De Monitor de noodklok: de politie wilde stoppen met het vervoeren van mensen met verward gedrag. ‘Maar we doen het nog steeds,’ aldus Marjolijn Dolfin, hoofd communicatie Zorg en Veiligheid bij de politie. ‘Dat baart ons grote zorgen.’
De politie vindt dat niet zij maar hulpverleners van bijvoorbeeld de geestelijke gezondheidszorg mensen met verward gedrag van straat moeten halen. Dolfin: ‘Het gaat over heel pijnlijke situaties, het is stressvol voor de persoon die het betreft en er gaat veel menselijk leed achter schuil. Daar hoort eigenlijk geen politieman bij, maar een hulpverlener.’
‘Politie wordt nog steeds ingezet’
Stoppen met vervoeren van personen met verward gedrag blijkt lastig. ‘Het maken van een statement is wat anders dan het oplossen,’ reageert Dolfin op de uitspraak van haar oud-collega Aalbersberg. ‘Het is gewoon nog niet geregeld dat er altijd iemand anders naar de melding gaat, dus wordt de politie er nog steeds voor ingezet.’
Meer incidenten met verwarde mensen
In de periode 2018 tot 2020 heeft het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 76 miljoen euro beschikbaar gesteld voor pilots voor lokale initiatieven voor mensen met verward gedrag. Het is de bedoeling dat daarbij niet alleen de politie, maar vooral ook hulpverleners van bijvoorbeeld de ggz op meldingen van verwarde mensen afgaan. Ondanks dat er inmiddels ruim 280 projecten lopen, blijft het aantal incidenten met mensen met verward gedrag bij de politie stijgen. Afgelopen jaar waren er negentigduizend zogenaamde E33-meldingen in één jaar, een record.
‘Dit probleem is heel complex, het is niet iets wat je zomaar oplost. We hebben gezien dat de afgelopen jaren heel erg is ingezet op samenwerking tussen verschillende partijen. Die is al een stuk beter, maar we zijn er nog niet,’ aldus Dolfin.
‘Verontrust en teleurgesteld’
Oud ggz-bestuurder Sjef Czyzewski constateert dat ondanks alle inspanningen de veranderingen te langzaam gaan. ‘Ik ben verontrust en teleurgesteld de grote veranderkracht wordt niet opgebracht.’ Czyzewski was lid van het aanjaagteam dat drie jaar geleden alarm sloeg over het grote aantal incidenten met verwarde personen en de politiek adviseerde om in te grijpen. ‘Als we zo doorgaan krijgen we niet opgelost wat we wilden oplossen,’ waarschuwt Czyzewski opnieuw.
‘Er móet worden samengewerkt’
Verantwoordelijk staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport constateert ook dat de hulp aan deze kwetsbare groep achterblijft. ‘Het is nog niet op orde, we zijn bezig met een ingewikkeld proces.’ Hij heeft gemeenten 65 miljoen euro toegezegd om het beter te organiseren. ‘Dat er moet worden samengewerkt is zo klaar als een klontje. Blijkt dat het niet goed wordt opgepakt dan ben ik aan zet en ga ik naar die regio’s toe.’
Marjolijn Dolfin van de Nationale Politie benadrukt dat er íets moet gebeuren. ‘Als het niet wordt opgelost blijft de politie dit doen. Dan wordt er heel veel capaciteit van de politie besteed aan hulpverlenen en dat is zonde. Zonde van de politiecapaciteit en ook schrijnend voor de mensen die het betreft, want dat zijn mensen die in nood verkeren en betere hulp verdienen.’