Supermarkten kunnen prima hun eigen commerciële beleid voeren en toch minder ongezonde producten en meer gezonde producten in hun reclamefolders zetten, dat zegt de Autoriteit Consument & Markt (ACM) tegen online onderzoeksplatform Pointer van KRO-NCRV. Demissionair staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid wachtte op een reactie van de ACM voordat hij hierover verder in gesprek kon gaan met de supermarkten, maar die weg lijkt nu vrij. 

Supermarkten wijden ongeveer 80 procent van hun aanbiedingen aan ongezonde producten. Dat bleek vorig jaar uit onderzoek van Stichting Questionmark. Dat terwijl supermarkten deelnemen aan het Nationaal Preventieakkoord dat erop is gericht de gezondheid van Nederlanders te verbeteren.

ChristenUnie en 50PLUS dienden daarom afgelopen februari een motie in waarin zij de regering verzochten afspraken te maken met de supermarkten om deze aantallen om te draaien en juist 80 procent van de reclames te wijden aan producten uit de Schijf van Vijf.

Genoeg ruimte voor commercieel beleid

De supermarkten meenden dat zulke afspraken over consumentenprijzen zouden gaan en daarom vanuit mededingingsoogpunt niet zouden zijn toegestaan. De ACM zegt nu echter tegen Pointer dat zij geen problemen zien. “Ten eerste”, schrijft een woordvoerder, “blijft er voldoende ruimte over voor elke individuele supermarktketen om een eigen commercieel beleid te voeren. Ten tweede blijven er voor de producenten van producten buiten de Schijf van Vijf voldoende mogelijkheden over om reclame te maken en (op prijs) te concurreren.”

Kindje aan het ontbijt

'Knap van marketeers dat half Nederland denkt dat een croissant met jus gezond is'

Het is onacceptabel dat we toekijken hoe kinderen van lager opgeleide ouders ongezonder opgroeien, vindt Paul van der Velpen (oud-directeur GGD Amsterdam).

Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), die de supermarktbranche vertegenwoordigt, gaat niet inhoudelijk in op een verzoek om een reactie van Pointer. Ze geven wel aan in gesprek te zijn met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) over de motie. “In de gesprekken hebben wij informatie van het ministerie ontvangen met de opdracht deze vertrouwelijk te behandelen. Het verbaast ons dat journalisten nu kennis hebben van dit dossier.”

‘Reclames hebben grote invloed op koopgedrag’
De Alliantie Voeding voor de Gezonde Generatie, mede-initiator van het Questionmarkonderzoek, is blij dat de ACM geen bezwaren ziet. Woordvoerder Carolien Martens: “Supermarkten hebben een enorme invloed op de keuzes die hun klanten maken bij het doen van de boodschappen. Consumenten laten zich bij het kopen van voedingsmiddelen in sterke mate beïnvloeden door prijsaanbiedingen en reclame."

Staatssecretaris Blokhuis geeft via zijn woordvoerder aan eind oktober terug te rapporteren aan de Tweede Kamer hoe het met de uitvoering van de motie gaat.

Met het project VET! onderzoekt Pointer hoe moeilijk het is om gezond op te groeien. Zie in dit interactieve artikel bijvoorbeeld hoe kinderen online verleid worden om ongezond te eten.

Wil je op de hoogte blijven van dit onderzoek?

Elke week sturen we je onderzoeksverhalen, tips van de redactie, en verhalen die je nog van ons kan verwachten.

Makers