Uit gesprekken met zestien betrokkenen, waaronder oud-cliënten, familieleden en voormalig medewerkers, blijkt dat cliënten van The Horse Valley geen gepaste behandeling krijgen, ze geïsoleerd en gekleineerd worden en er heftige incidenten hebben plaatsgevonden. Ook de hoge winsten van de instelling roepen vragen op. Maar wat kun je nu doen als jij denkt slachtoffer te zijn van een soortgelijke situatie?

Wat is een misstand?

De letterlijke definitie luidt: iets verkeerd. Dat is het in de basis dan ook. Als het voor jou voelt dat er iets verkeerd gaat bij jouw eigen zorg of die van iemand in je omgeving, dan kan er sprake zijn van een misstand. Het is dan belangrijk om te weten waar je dat kan melden.

Als we voorbeelden nemen uit de video over The Horse Valley, dan gaat het over misstanden in de vorm van het weigeren van externe medische zorg, zoals een huisarts- of tandartsbezoek. Of het nemen van risico’s met de gezondheid van cliënten, zoals medicatie voorschrijven zonder bloedonderzoek of tussentijdse evaluatie.

Waar meld ik een misstand in de zorg?

Er zijn meerdere mogelijkheden:

1. Probeer het eerst bij de instelling zelf. Ze zijn verplicht om een klachtenregeling en een onafhankelijke klachtenfunctionaris te hebben.
   
2. Als een misstand ernstig is en het niet wordt opgelost door de zorgverlener zelf. Kan je bij het Landelijk Meldpunt Zorg een melding doen. Zij maken onderdeel uit van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Een klacht wordt niet door hun behandeld, maar geregistreerd als een signaal. Op basis van deze signalen kan de IGJ besluiten een algemeen onderzoek te doen naar een zorginstelling en wanneer nodig een tuchtklacht bij de Tuchtcolleges indienen. Dat is een groep juridische experts die sancties kunnen opleggen aan zorginstellingen wanneer zij van mening zijn dat er sprake is van een misstand.
   
3. Voor specifieke klachten over jeugdzorg kun je terecht bij een vertrouwenspersoon van Jeugdstem. Zij begeleiden jongeren met hun klachten door heel het proces. Door de verschillende stappen uit te leggen en altijd een luisterend oor te bieden om zo ook mee te kunnen denken aan mogelijke vervolgstappen. Alles wat je aan een vertrouwenspersoon van Jeugdstem vertelt blijft bijna altijd tussen jullie twee.
   
4. Ook kan een patiënt zelf een tuchtklacht indienen bij de commissie. “Deze tuchtklacht moet bij een van de Regionale Tuchtcolleges (Amsterdam, ‘s Hertogenbosch of Zwolle, afhankelijk van de woonplaats van de betreffende hulpverlener) worden ingediend." Je kan tijdens het indienen van je klacht kosteloos hulp krijgen van een tuchtklachtfunctionaris. Toch is het vaak verstandig om in eerste instantie naar de IGJ te gaan met je klacht. Zij hebben een bredere blik op problemen in de zorg, de Tuchtcolleges gaan over specifieke individuele misstanden.
   
5. Vermoed je dat de zorgaanbieder een strafbaar feit heeft gepleegd? Dan kun je dit ook melden bij de politie. Zij kunnen je altijd helpen wanneer er sprake is van een strafbaar feit. Weet je niet zeker of er een strafbaar feit is gepleegd? Dan kan je voor meer informatie of voor een melding bellen met het reguliere nummer voor de politie, wanneer er geen spoed is: 0900-8844.
   
6. De gemeente houdt toezicht als het gaat om zorg vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Je kan ook daar een klacht indienen wanneer de zorginstelling waar jij cliënt bent vanuit de gemeente wordt gefinancierd. Ben je van mening dat de gemeente jouw klacht niet goed heeft afgehandeld of ondervind je nog steeds problemen? Dan kun je ervoor kiezen om naar de nationale of een regionale ombudsman te stappen.

Kijk voor meer informatie ook op de websites van de bovengenoemde instanties.