Het afvalwater komt van de oliewinning in het Drentse Schoonebeek, waar de laatste resten olie die wat moeilijker bereikbaar zijn, onttrokken wordt via verhitting met stoom. Het vervuilde water dat bij dit proces vrijkomt gaat dan via een buizennetwerk van Drenthe naar drie oude gasputten in de buurt van Rossum in Noordoost-Twente. Volgens de NAM gaat het gemiddeld om drie miljoen liter water per dag.

Weggelekt water is er niet, maar toezichthouder SotM neemt de kwestie hoog op. "Je zou kunnen zeggen: ‘Er is geen water weggelekt, er is geen schade aan het milieu, dus het valt wel mee’. Maar wij vinden het wel zeer kwalijk”, zo zegt de toezichthouder in de Twentsche Courant Tubantia.

Meldplicht

Het melden van gebreken is namelijk een wettelijke plicht. De toezichthouder heeft ook het Openbaar Ministerie (OM) ingelicht, want niet voldoen aan de meldplicht is strafbaar. Het OM onderzoekt of strafrechtelijk optreden nodig is.

Het verscherpte toezicht door SotM houdt in dat de NAM niet meer achteraf gebreken moet melden, maar dat de toezichthouder meekijkt tijdens het werk. De NAM zegt gehoor te geven aan de toezichthouder. Het verscherpte toezicht zal net zo lang duren tot de risico’s van waterinjectie door de NAM voldoende beheerst worden, aldus de toezichthouder.

Controversieel

De afvalwaterinjecties zijn al jaren controversieel in Twente. Verschillende gemeenten en de provincie Overijssel pleitten al voor het stoppen van de afvalwaterinjecties. Het ministerie van Economische Zaken wil daar tot nu toe niet aan.

De Provincie Staten van Overijssel deed donderdag, via een motie, nogmaals een oproep aan Den Haag om te stoppen met de afvalwaterinjecties. Statenlid Robert Jansen (GroenLinks) stelt dat het economische belang van de afvalwaterputten ondergeschikt is aan het publieke belang. “Bovendien ligt één van de putten dicht bij een kwetsbaar natuurgebied”, aldus Jansen, die de motie indiende. Hij kreeg steun van elke partij in de Provinciale Staten van Overijssel, behalve de VVD.

Eerdere incidenten

De regio heeft ervaring met incidenten rond afvalwaterinjecties. Zo lekte in 2015 een ondergrondse transportleiding tussen Drenthe en Twente door corrosie zo’n 300 liter afvalwater op een weiland bij Hardenberg. 80 kubieke meter vervuilde grond moest toen vervangen worden door schone grond.

En in 2019 werd een gasput, die gebruikt werd voor de afvalwaterinjectie, gesloten na een breuk en een vervorming van de aanvoerbuizen in het gasveld, die op 1100 meter diepte zit.

Onderzoek naar alternatief

Verontruste omwonenden, verenigd in Burgercomité Stop Afvalwater Twente, pleiten al jaren voor waterzuivering in plaats van afvalwaterinjectie. De NAM wees op basis van eigen onderzoek bij een eerdere evaluatie van de afvalwaterinjectie in 2016 het alternatief van waterzuivering af. Momenteel loopt er een nieuwe studie van de universiteit Twente naar zuivering als alternatief voor de afvalwaterinjecties in oude gasputten. De universiteit onderzoekt ook of het afvalwater hergebruikt kan worden bij de oliewinning.