Tot grote teleurstelling van Groningers mag de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) opnieuw starten met de gaswinning uit twee kleinere gasvelden in Groningen, bij Warffum en Grijpskerk. De Raad van State bepaalde in een spoedprocedure dat de belangen van het ministerie en de NAM zwaarder wegen dan de belangen van de bewoners.
Advocaat Jewan de Goede, die in deze procedure onder meer de actiegroep Warffum Alert en de Groninger Bodem Beweging bijstaat, reageert: “We zijn ontzettend teleurgesteld. Mensen in de regio hebben al klap na klap moeten verwerken rondom de gaswinning, en dat het nu toch mag doorgaan is niet te verkroppen. Bevingen die naar aanleiding van gaswinning uit het inmiddels gesloten Groningenveld ontstaan, vallen niet meer te voorkomen. Maar dat er nu opnieuw wordt gekozen om gas te gaan winnen, met alle mogelijk gevolgen van dien, is onvoorstelbaar.”
Gas uit Warffum en Grijpskerk
In 2022 vroeg de NAM een vergunning aan om nog 8 jaar door te gaan met gaswinning uit het Warffumveld. Datzelfde jaar gaf toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) groen licht voor de vergunning aan de NAM, nog voordat de parlementaire enquêtecommissie de vernietigende conclusies over het gasbeleid presenteerde. “De parlementaire enquête was een heel indringend rapport. Zodanig, dat we onze manier van adviseren zijn gaan aanpassen”, vertelde inspecteur-generaal Kockelkoren in februari aan Pointer.
Ook de maatschappelijke onrust die de gaswinning veroorzaakt in de provincie wordt sinds kort meegenomen in de adviezen aan de minister. Als de toezichthouder dus in 2025 opnieuw naar een advies zou worden gevraagd over de gaswinning in Warffum, zou het een ander advies zijn. “We zouden nu breder kijken, niet alleen naar de gevolgen van de gaswinning uit het kleine Warffumveld, maar ook naar de impact die bewoners al ervaren door de vroegere gaswinning uit het Groningenveld. Maar of het bij Warffum tot een andere uitkomst had geleid, durf ik niet te zeggen”, stelt de toezichthouder.
Voor Groningers voldoende reden om minister Hermans van Klimaat, inmiddels demissionair, te vragen om een nieuw veiligheidsadvies. Daar ging ze echter niet in mee: volgens haar plannen wordt de gaswinning bij Grijpskerk tot en met december 2031 verlengd en bij Warffum tot en met december 2032.
In beroep
Toch lag de gaswinning uit deze gasvelden tot nu toe stil, omdat de nieuwe vergunning nog niet was afgegeven. Onder meer de provincie, actiegroep Warffum Alert en de Groninger Bodem Beweging zijn in februari 2025 in beroep gegaan tegen de besluiten van de minister. Uit angst dat nieuwe gaswinning onomkeerbare schade kan veroorzaken, en om de "maatschappelijke onrust en gevoelens van onveiligheid" bij omwonenden tegen te gaan, vroegen zij de voorzieningenrechter om alsnog van de vergunning af te zien. Dat deden ze via een spoedprocedure, waarmee een tijdelijke verlenging van de huidige gaswinningstop werd aangevraagd, tot de definitieve uitspraak in de bodemprocedure volgt.
Maar de rechter besloot anders. In de uitspraak laat deze weten begrip te hebben voor de onrust en onveilige gevoelens die de Groningers schetsen, maar niet te denken dat een schorsing van de vergunning voor de twee gasvelden dit zal wegnemen. “Het Groningenveld kan nog langere tijd aardbevingen veroorzaken, ondanks dat de gaswinning uit dat veld inmiddels is beëindigd. De berekende kans op bodemtrilling die schade aan gebouwen veroorzaakt is bovendien klein en als er al schade optreedt, gaat het om schade van cosmetische of hooguit lichte constructieve aard, zonder veiligheidsrisico’s voor personen”, aldus de rechter in de uitspraak.
‘Onvoorstelbaar’
"Dat de financiële belangen van de NAM boven de veiligheid en het leefgeluk van de Groningers worden gesteld, vind ik onvoorstelbaar”, zegt advocaat De Goede. “Volgens de NAM zijn de twee gasvelden nodig voor de leveringszekerheid van ons Nederlandse gas, een argument dat eerder ook bij het Groningenveld is gebruikt. Het komt nu weer om de hoek kijken, zonder goede onderbouwing. Want dat de installatie in Grijpskerk stil zou komen te liggen zonder het gas uit Warffum, lijkt mij onaannemelijk. De gaswinning lag daar tot nu toe immers ook al een tijd stil.”
Ook over het standpunt dat mogelijke schade door nieuwe gaswinning zal meevallen, is hij niet te spreken. “Het is niet te bevatten dat de NAM zo makkelijk spreekt over kleine bevingen, terwijl niemand kan garanderen dat het daarbij blijft en bevingen in de afgelopen jaren duidelijk waarneembaar en schadezettend zijn geweest.”
Een definitief besluit over de vergunning volgt in de bodemprocedure, de uitspraak hiervan volgt waarschijnlijk later dit jaar.
Meer weten over dit onderwerp? Bekijk de uitzending van Pointer 'Naschokken in Groningen':
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Ontvang iedere week onze beste verhalen in je mailbox.
