Eén van de bedrijven die afgelopen jaar geruimd is, is het pluimveebedrijf van Alrik Visscher uit Dalfsen. “Ik maakte me er eerst geen zorgen over. Er zijn hier geen grote wateroppervlakten vlakbij, dus weinig concentraties wilde vogels”, vertelt Visscher. Hij runt samen met zijn ouders een pluimveebedrijf met 115.000 legkippen. Maar afgelopen augustus ging het mis toen bij een buurbedrijf met eenden de vogelgriep werd geconstateerd.

“Ik schrok en zag dat de wind 4 dagen lang onze kant op zou staan. Ik belde mijn ouders die met de camper op vakantie waren en zei ‘keer maar om’. Er hoeft maar een heel klein virusdeeltje met de wind mee te komen en dan zijn de dieren besmet, zó agressief is deze vogelgriep-variant.”

Panische dagen: wachten op het virus

“Dagenlang heb ik panisch rondgelopen in de stal. Doen de kippen anders dan anders? Eten ze wel? Na dag 5 deed ik ‘s ochtends weer mijn controleronde en zag het toen meteen: een groepje kippen zat ineengedoken dicht bij elkaar met knipperende ogen. En er lagen een paar dode kippen omheen. Ik heb meteen de dierenarts gebeld.”

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), verantwoordelijk voor de ruimingen, komt direct samen met een dierenarts om monsters te nemen. “Diezelfde nacht nog kregen we al de bevestiging: vogelgriep. En dan weet je dat het hele bedrijf moet worden geruimd. Dat is heftig.”

Massaal kippen doden

Normaal gaan de kippen na 2 jaar ook naar de slacht. Maar dit was anders volgens de kippenboer. “Deze dieren zijn gezond, tenminste zo lijkt het nog. En dan ineens, heel abrupt, moet de héle stal ineens leeg. Het is zo massaal om 15.000 dieren dood te maken waar je voor zorgt. Je legt je ziel en zaligheid erin. Het voelt zo zinloos. Maar je weet ook: het móet gebeuren.”

Direct de volgende ochtend komt de ruimingsploeg. “Mijn vader en ik zijn om half 6 nog de stal in gegaan voor een laatste rondje. En toen zagen we hoe agressief het vogelgriepvirus om zich heen slaat. Op de eerste dag waren er misschien 10 dode kippen. Op dag 2 zagen we al honderden kippen dood in de stal liggen. Je beseft dan hoe dodelijk het virus voor de dieren is.”

In één vingerknip verlies je al je dieren

Visscher omschrijft wat er gebeurt als het eenmaal zo ver is. “Ze rollen de slangen uit en verwarmen het CO2-gas op. Terwijl ondertussen de kippen nog hun ding doen: een stofbad nemen en een eitje leggen. Zo onschuldig. En dan gaat de ventilatie uit en ook het licht. Daarna is het heel vlot gebeurd. Het wordt heel netjes gedaan, zonder stress voor de dieren. Een geoliede machine. Maar in de stal was het echt een verschrikkelijk beeld.”

“Sommigen zeggen: “Dikke pech, het zijn maar vogels”. Maar ik word er emotioneel van. Er is opeens zoveel dood en verderf op je bedrijf. In één vingerknip verlies je al je dieren. En je dieren zíjn het bedrijf. Het glipt zo uit je vingers. Het is zo’n dubbel gevoel. Maar de dieren lijden en we moeten ook voorkomen dat het virus zich verder verspreidt naar andere bedrijven.”

3 maanden heeft de stal leeggestaan. Inmiddels zijn er op het bedrijf weer nieuwe legkippen. Bang is Visscher niet dat de vogelgriep hen opnieuw treft. Wel wil hij zijn kippen vaccineren zodra er een geschikt vaccin beschikbaar komt. Maar het onderzoek hiernaar loopt nog. “Vaccineren is de enige manier om het virus de baas te worden. Waarom moet het zo lang duren? Dat is waar ik me zorgen over maak. Het duurt te lang en ondertussen heeft het virus vrij spel.”