Wiktor (18) zit in zijn examenjaar op het vwo in Breda en werkt als versmedewerker in een supermarkt. Tijdens het Pointer Verkiezingsdebat vroeg hij de aanwezige politici aandacht voor het minimumjeugdloon. “Ik moet soms nieuwe collega’s inwerken die ouder zijn dan ik, maar die verdienen ook meer”, zegt Wiktor. Hij zou daarom graag zien dat het minimumjeugdloon afgeschaft wordt.  

Wiktor verdient nu 9,59 euro per uur. “Dit vind ik geen eerlijk bedrag”, zegt hij. “Ik zie geen reden waarom ik niet hetzelfde betaald krijg dan collega’s die ouder zijn. Zij hebben niet meer verantwoordelijkheden dan ik, en precies dezelfde functie. Ze verdienen alleen maar meer omdat ze ouder zijn.”

Volgens Wiktor klopt het idee achter het jeugdloon niet. “Er wordt gezegd dat het minimumjeugdloon een manier is om jongeren steeds verder de arbeidsmarkt in te leiden. Maar ik moet precies dezelfde hoge container met vracht vullen als 15-jarige of een 21-jarige. Als je 18 bent, ben je per definitie volwassen. Ik mag autorijden en stemmen, maar op werk ben ik ineens niet volwassen genoeg. Het is onbegrijpelijk dat je op je achttiende nog het minimumjeugdloon ontvangt."

Nederlandse jongeren werken het meest van Europa

Het minimumjeugdloon is het minimumloon dat jongeren tussen de 15 en 20 jaar minimaal moeten verdienen. Dit loon stijgt per jaar dat je ouder wordt. Zo verdient een 15-jarige minimaal 4,32 euro, een 18-jarige 7,20 euro en vanaf 21 jaar geldt het volwassen minimumloon van 14,40 euro.

77 procent van de 15- tot 25-jarigen in Nederland heeft een baan, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Dat is ruim twee keer zoveel als het Europese gemiddelde van 35 procent.

Ongeveer 60 procent van de jongeren werkt in de Nederlandse horeca, de detail- en groothandel staat op de tweede plek met 33 procent. In de meeste gevallen gaat het om bijbaantjes naast de studie, dat is minder gebruikelijk in andere Europese landen. Ruim twee derde van de jongeren werkt minder dan 20 uur per week, de overige groep werkt 20 tot 35 uur.

Studeren is duur, en met een jeugdloon wordt sparen voor de toekomst lastig.

Wiktor

'Sparen voor de toekomst lastig'

Voor nu redt hij het financieel. Hij werkt soms na school en in de weekenden. “Ik kan van mijn salaris rondkomen, omdat ik bij mijn ouders woon”, vertelt Wiktor. Toch maakt hij zich zorgen om de toekomst. “Als ik ga studeren komen er veel meer lasten bij. Studeren is gewoon duur, en met een jeugdloon wordt sparen voor de toekomst lastig.”

“Ook is het moeilijk om op kamers te gaan, zeker met een krap budget.” Volgens Wiktor kan dit voor ongelijkheid zorgen. “Als je ouders hebt die alles voor je kunnen betalen, dan heb je de luxe om eerder uit huis te gaan. Studeren gaat dan misschien ook makkelijker.”

Ook denkt hij dat je sociale leven als student minder groot is. “Je mist toch de sociale contacten, als jij vanwege je salaris niet in de studentenstad kan wonen.”

Wiktor wil volgend jaar studeren in Utrecht, maar het is nog maar de vraag of hij een studentenkamer kan vinden en betalen. “Ik weet niet of ik uit huis kan gaan als ik nog een minimumjeugdloon verdien, misschien doe ik dat pas als ik meer verdien. Het liefst zou ik het wel willen.”

Het is oneerlijk dat ik minder verdien dan mijn 21-jarige collega met precies dezelfde verantwoordelijkheden.

Wiktor

Een ouderwets concept

Wiktor vindt dat het minimumjeugdloon moet verdwijnen. “Omdat Nederland een van de weinige EU-landen is waar het jeugdloon nog bestaat. Ik vind het een ouderwets concept, en ik zie geen reden waarom dit nog in stand wordt gehouden”, zegt hij. “We hebben gezien dat in Duitsland en Spanje de afschaffing van het jeugdloon is ingevoerd, en daarom vind ik dat dit hier ook moet gebeuren.” Overigens werd in Spanje het volwassen minimumloon al ingevoerd vanaf 16 jaar. Het effect was wel dat 16- en 17-jarigen minder gingen werken.

Wiktors pleidooi is simpel: jongeren die hetzelfde werk doen verdienen hetzelfde loon. Vooral als je achttien bent, en je wordt als volwassene gezien volgens de wet. “Het is oneerlijk dat ik minder verdien dan mijn 21-jarige collega terwijl wij precies dezelfde verantwoordelijkheden hebben. Als 18-jarige heb ik namelijk ook kosten.”

Vertrouwen in de politiek

Tijdens het Pointer Verkiezingsdebat vroeg Wiktor aan de aanwezige politici waarom zij jongeren nog steeds 'onderbetalen' door het minimumjeugdloon in stand te houden. Jesse Klaver van GroenLinks-PvdA en Jan Paternotte van D66 zijn het eens met Wiktor. Paternotte: “Het is heel gek eigenlijk. Je wordt dus 18, dan ben je volwassen in Nederland, dan mag je zelfs naar Irak worden uitgestuurd als je bij defensie zit, maar als je gaat werken dan verdien je maar de helft.”

Eric van der Burg (VVD) is juist voorstander van het minimumjeugdloon. Volgens van der Burg is het dankzij het minimumjeugdloon voordeliger voor werkgevers om werkgelegenheid voor jongeren te creëren. “Een van de redenen waardoor het voor werkgevers aantrekkelijk is om een achttienjarige te laten werken is juist het hebben van het minimumjeugdloon,” aldus van der Burg tijdens het Pointer Verkiezingsdebat.

Wiktor voelt zich niet begrepen door dit antwoord. “Ik denk dan: zit je er voor de bedrijven die geld verdienen, of ben je een volksvertegenwoordiger? Ik ben het niet eens met zijn antwoord, maar ik had ook geen ander antwoord verwacht”, aldus Wiktor.

Uit een steekproef van Pointer en NAV (Omroep Zwart), waarbij 641 jongeren een vragenlijst invulden, blijkt dat 80 procent van de jongeren geen vertrouwen heeft dat politici daadwerkelijk iets doen aan de problemen waar jongeren mee kampen. Wiktor is niet verbaasd over dit hoge percentage: “De thema’s die zij (jongeren, red.) belangrijk vinden, zoals geld en inkomen, woningnood, klimaatcrisis en de genocide in Gaza, speelden ook al tijdens het vorige kabinet. Er is toen niets mee gedaan. Ik zie ook aan de peilingen van de Tweede Kamerverkiezingen dat er geen grote veranderingen zullen plaatsvinden, dus ik ben redelijk cynisch."

Gelukkig kan ik in de huidige arbeidsmarkt makkelijk aan een nieuwe bijbaan komen.

Wiktor

Contract niet verlengd

Als we Wiktor een week na het debat nogmaals spreken, blijkt dat hij inmiddels van Albert Heijn te horen heeft gekregen dat zijn contract niet verlengd wordt.

“Ik werd plots op kantoor geroepen. Mijn contract is niet verlengd, en als reden heb ik te horen gekregen dat ik te langzaam en slordig werk. Volgens mijn manager zou ik het enkel om de verdiensten doen. Ik ben hier de afgelopen maanden niet eerder op aangesproken, dus dit is wel heel toevallig”, zegt Wiktor.

Supermarktketen Albert Heijn reageert dat ze geen uitspraken over individuele casussen doen. "Dat is iets tussen ons en desbetreffende persoon. Wel kunnen we meegeven: dit staat absoluut los van de deelname aan het Pointer Verkiezingsdebat”, aldus de woordvoerder van Albert Heijn.

Wiktor zit er niet mee. "Het is jammer dat het zo moet eindigen, maar ik maak me er niet druk over. Ik kan gelukkig in de huidige arbeidsmarkt gemakkelijk aan een nieuwe bijbaan komen.”

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Ontvang iedere week onze beste verhalen in je mailbox.

Makers

Redacteur

Samen komen we verder

Ons onderzoek begint bij jou. Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Heb jij een tip of ervaring die je met ons wil delen? Laat het ons weten!

Documentatie uploaden
CAPTCHA
Deze vraag is om te controleren dat u een mens bent, om geautomatiseerde invoer (spam) te voorkomen.

Bedankt, je tip is verstuurd

Wat gebeurt er nu met mijn tip?

Bedankt dat je de tijd hebt genomen om het tipformulier in te vullen. Je tip is verstuurd naar de redacteur van het onderzoek. Wij publiceren niets met naam en toenaam zonder contact met je op te nemen. Soms krijgen we zoveel tips binnen dat het ons helaas niet lukt om iedereen een persoonlijke reactie te sturen. We vragen je begrip hiervoor. 

Benieuwd naar de impact van eerdere tips?

Van kamervragen tot petities en maatschappelijk debat: samen met jou pakken we systemisch falen en onrecht aan. Benieuwd naar de impact van eerdere onderzoeken en ingezonden tips? Bekijk dan nu ons track record.