Minister voor Wonen Stientje van Veldhoven werkt aan een wetsvoorstel om de inkomensgrens voor sociale huurwoningen voor alleenstaanden omlaag te brengen. Dat stuit op groot ongenoegen en vooral onbegrip bij Aedes, de koepel van woningbouwcorporaties en de Woonbond. ‘Hierdoor valt een grote groep mensen tussen wal en schip,’ stelt de woordvoerder van Aedes.
Aedes en de Woonbond vrezen dat het door de plannen van Van Veldhoven voor de middeninkomens nog moeilijker wordt om een woning te vinden: voor een sociale huurwoning komen ze niet meer in aanmerking terwijl kopen of huren in de vrije sector te duur is. Bovendien zal de leefbaarheid in sociaal zwakke wijken er niet door verbeteren volgens hen.
Gisteren publiceerde Aedes een onderzoek waaruit bleek dat de leefbaarheid in de meest kwetsbare wijken van Nederland hard achteruit gaat. Mensen voelen zich onveilig en ervaren meer overlast van buurt bewoners. ‘Waar het in heel Nederland beter gaat, gaat het in de zwakke wijken slechter. De verschillen nemen toe en dat is wel zorgelijk,’ zei onderzoeker Jeroen Frissen bij Spraakmakers op Radio 1. ‘Het is geen verrassing, maar de consequentie van decennialang rijksbeleid.’
Volgens de Woonbond en Aedes zou de inkomensgrens voor sociale huurwoningen verruimd moeten worden om het probleem aan te pakken. De woordvoerder van de Woonbond: ‘De huursector is nu namelijk op slot gegooid voor middeninkomens, zoals van de politieman en de lerares. Als je meer wilt mengen in een wijk, zou je dus juist die inkomensgrens moeten verruimen.’
Het wetsvoorstel van Van Veldhoven is hier volgens hem geen oplossing voor.
De corporaties roepen de overheid ook op om toe te staan dat zij met gemeenten en huurderorganisaties middeldure huurwoningen kunnen bouwen in wijken waar nu veel sociale huurwoningen staan.
Leefbaarheid
Het marktdenken bij overheid en woningcorporaties heeft geleid tot een concentratie van de goedkoopste woningen in wijken waar de leefbaarheid zwak is, blijkt uit het rapport van Aedes. En buurten waar veel kwetsbare mensen wonen, zoals mensen zonder baan, met psychische problemen of een verstandelijke beperking, zijn een gewild doelwit van criminelen. Tegelijkertijd is er in deze wijken een grotere uitstroom van hogere inkomens.
Om de leefbaarheid in die wijken te vergroten zeggen deskundigen dat er meer gemixt zou moeten worden. Oftewel: bewoners met lage, midden- en hoge inkomens zouden meer bij elkaar in een buurt moeten wonen.
‘Mensen met laag inkomen betalen de rekening’
‘Het is de standaard reflex,’ zegt sociaal geograaf Cody Hochstenbach hierover. ‘Als er ergens armoedeconcentraties ontstaan willen ze dat bestrijden door goedkope woningen te vervangen voor duurdere. Het gevolg is weliswaar dat de betreffende wijk gemengder wordt, maar hiervoor betalen mensen met een laag inkomen de rekening omdat ze minder woningmarktopties hebben. Bovendien zie ik een waterbedeffect waarbij mogelijke achterstanden verplaatst worden in plaats van opgelost. Het uithollen van de corporatievoorraad is uiteindelijk de oorzaak van deze trends, en dus zeker niet de oplossing.’
De inkomensgrens voor een sociale huurwoning ligt nu nog op 39 duizend euro. Het wetsvoorstel waar de minister aan werkt wil die grens verlagen voor alleenstaanden naar 35 duizend euro. Die van gezinnen gaat juist omhoog. Het voorstel zou binnen enkele weken naar de Kamer gestuurd worden.
Zorgelijk
‘Als dit wetsvoorstel doorgaat dan is het onmogelijk voor die mensen (alleenstaanden, red.) om straks nog een woning te vinden. Sommigen staan al jaren op een wachtlijst voor een sociale huurwoning en dat is dan voor niks geweest en een woning in de vrije sector kunnen ze vaak echt niet betalen,’ zegt de woordvoerder van Aedes. ‘Ik vind het zorgelijk.’
‘Woonkloof’
De inkomensgrens van een meerpersoonshuishouden zou wat de minister betreft juist wel moeten worden verhoogd, van 39.000 naar 42.000 euro. Maar volgens de woordvoerder van de Woonbond voelt deze maatregel aan als 'windowdressing', vertelt hij aan de telefoon. 'De verhoging naar 42.000 houdt geen rekening met de lopende afspraak dat huishoudens tot 43.574 nu nog recht hebben op 10 procent van de sociale huurwoningen. Dus het gaat dan om een kleine verlaging.'
De Woonbond en Aedes pleitten juist voor een inkomensgrens voor eenpersoonshuishoudens tot 38.000 euro, voor tweepersoonshuishoudens tot 42.000 euro en voor huishoudens met drie of meer personen tot 52.000 euro.
‘De inkomensgrens is nu veel te nauw’, stelt de woordvoerder van de Woonbond. ‘Kopen of huren in de vrije sector is vaak te duur, en de sociale huur wordt voor middeninkomens op slot gegooid. Ze vallen in een ‘woonkloof’.’
