De leefbaarheid in wijken met veel sociale huurwoningen staat onder druk. Arnhem, waar de Pointer pop up zich de afgelopen maand vestigde, is daar een goed voorbeeld van. Overlast, criminaliteit en armoede stapelen zich op, vooral in Arnhem-Zuid en -Oost. Het stadsbestuur wil die ongelijkheid aanpakken door sociale huur beter te verspreiden over de stad. De rijke wijken moeten de oplossing zijn voor de kwetsbare. Maar gaat dat lukken?
“Het maakt nogal uit in welke wijk je opgroeit. De kansen zijn echt ongelijk en dat moet anders”, vindt wethouder Wonen Paul Smeulders. Door anders te gaan bouwen, moet het verschil tussen wijken worden opgelost. Nu zijn de verschillen groot: op de Geitenkamp bestaat 82 procent van de woningen uit sociale huur, en in Schaarsbergen is dat 0 procent.
'Leefbaarheid onder druk'
Dat verschil geeft problemen, vindt het stadsbestuur. Dat blijkt óók uit onderzoek. Problemen stapelen zich op als een wijk grotendeels bestaat uit sociale huur, en deze woningen aan vooral kwetsbare worden toegewezen. “De leefbaarheid staat er steeds meer onder druk”, stelt directeur Wouter Beekers van stichting SVWN, die jaarlijks woningcorporaties doorlicht. "Ik heb het betrokkenen wel eens horen vergelijken met een tikkende tijdbom. Je moet heel goed luisteren om het probleem te horen."
Het verschil tussen Arnhemse wijken in cijfers:
- In de wijk Klingelbeek voelt 6 procent van de bewoners zich weleens onveilig in de buurt, op de Geitenkamp is dat 36 procent.
- In de Burgemeesterswijk groeit 1 procent van de kinderen op in een huishouden onder de lage inkomensgrens, in Geitenkamp is dat 32 procent.
- In de Burgemeesterswijk verwacht 10 procent dat de wijk achteruitgaat, in Presikhaaf-West 32 procent.
Om wat aan de kloof in de stad te doen, zet het stadbestuur groots in op het Nationaal Programma Arnhem Oost. Uit een grote geldpot van het Rijk wordt bijna 50 miljoen euro getrokken.
Maar op de lange termijn ziet het stadbestuur een andere oplossing: het percentage sociale huur moet in de rijke wijken flink omhoog, en in de kwetsbare wijken juist omlaag. “Dat betekent dat we voor de zes wijken met heel weinig sociale huur bij alle nieuwe projecten 60 tot 100 procent sociale huur verplichten”, legt wethouder Smeulders uit.
'Simpelweg geen ruimte’
Maar hoe kijken bewoners van Arnhem-West naar deze plannen? “Het is geen kwestie van willen – sociale huurders zijn hier welkom – maar een kwestie van kunnen: er is simpelweg geen ruimte”, stelt Chris Mulder van wijkvereniging de Penseelstreek.
De eerste stap is gezet. In de wijk Heijenoord heeft de gemeente recent een groot stuk grond gekocht. Maar verder bezit de gemeente weinig grond, een probleem dat landelijk speelt.
En als er grond te koop is, is die in de aantrekkelijke wijken juist duur. Naar schatting van Omroep Gelderland heeft deze eerste aankoop van de gemeente in Heijenoord bijna 20 miljoen gekost, met een prijs van 500 euro per vierkante meter.
Sociale huur voor ontwikkelaars onaantrekkelijk
Dan moet er nog gebouwd worden. Projecten met veel sociale huur zijn voor ontwikkelaars niet zo aantrekkelijk. “Op een sociale huurwoning verdien je amper geld”, stelt Mireille Jeurink, directeur van projectontwikkelaar VanWonen. “Als de eisen gaandeweg veranderen wordt dat nog lastiger.”
Dus, er zal geld uit de zak van de gemeente bij moeten. Dat blijkt ook voor het plan in Heijenoord. De betreffende projectontwikkelaar reageerde kritisch op de eerste plannen: wil je dat doen, dan moet er zo'n 25 miljoen bij.
Maar steun vanuit het Rijk lijkt de komende tijd onzeker. Minister van Volkshuisvesting Mona Keijzer zei in een debat in januari: "Als je meer dan 30 procent sociale huur bouwt, en al helemaal als je die al hebt, moet je niet bij mij aankloppen als je geld tekortkomt.”
Luister hieronder de radio-uitzending van Pointer terug over leefbare wijken:
Hoe zorg je voor leefbare wijken? (hele uitzending)
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Ontvang iedere week onze beste verhalen in je mailbox.
