Om de explosieve groei en de bijbehorende overlast van wilde zwijnen terug te dringen, pleit de zogenaamde ‘zwijnentafel’ in de regio Heeze-Leende voor het toestaan van drukjacht. Hoewel een toenemend aantal zwijnen wordt afgeschoten, stijgt ook het aantal aanrijdingen en wordt de schade aan gewassen ook niet minder. Het regionale overleg wil nu dat de provincie in actie komt.

‘Wat er vooral nodig is, is dat er meer ruimte komt om het goed te kunnen bejagen. Dan denk ik in bepaalde situaties aan drukjacht,’ zegt burgemeester Paul Verhoeven van de gemeente Heeze-Leende in het onderzoek Wilde Zwijnen. Hij roept als voorzitter van de regionale ‘zwijnentafel’ de provincie op om jagers een vergunning te verlenen voor de controversiële jachtmethode.

In het regionale overleg wordt samen met boeren, jagers en natuurorganisaties besproken welke maatregelen nodig zijn om de overlast van wilde zwijnen binnen de perken te houden. Volgens de burgemeester is gezamenlijk geconcludeerd dat met de huidige middelen de doelen niet gehaald worden. ‘Ik wil niet zeggen dat in alle gevallen drukjacht toegestaan moet worden. In bepaalde gevallen is dat een hele goede oplossing, op voorwaarde dat hier goede afspraken aan ten grondslag liggen en daar goed op wordt toegezien. En daar moeten we ook samen voor openstaan.’

Verboden

Bij drukjacht worden de wilde zwijnen langzaam het bos uit gedreven door een jager, terwijl een andere jager aan de andere kant de beesten opwacht om ze dood te schieten. De partijen van de ‘zwijnentafel’ denken dat deze techniek effectief kan zijn als er met meerdere koppels tegelijk ‘gedrukt’ mag worden. Drukjacht is niet hetzelfde als de nog controversiëlere drijfjacht, waarbij honden en lawaai worden ingezet. Drijfjacht wordt onder meer in Duitsland toegepast, maar is in Nederland bij wet verboden.

Burgemeester Verhoeven begrijpt dat drukjacht gevoelig ligt bij de natuurorganisaties die bij het overleg betrokken zijn. ‘Ik vind ook niet dat je van natuurorganisaties moet verwachten dat ze zeggen: wij onderschrijven dat meteen. Maar men heeft begrip dat in bepaalde situaties dit een mogelijkheid zou kunnen zijn.’ Het Brabants Landschap erkent desgevraagd dat de uitbreiding van de jachtmogelijkheden ook volgens hen nodig is om de populatie wilde zwijnen beheersbaar te houden.

Afrikaanse varkenspest

De burgemeester is bang dat de goede samenwerking onder druk komt te staan en boeren weer zelf jagers in gaan huren als actie vanuit de provincie uitblijft. Zeker gezien de groeiende onrust onder varkenshouders vanwege de Afrikaanse varkenspest die in steeds grotere gebieden in Oost-Europa de kop opsteekt. ‘Ik begrijp de boeren heel goed. Want zij worden telkens geconfronteerd met het feit dat er niet doorgepakt wordt. De consequenties bij een veterinaire ziekte zijn niet te overzien voor Nederland als je dit zo laat doorgaan. Er zal echt actie moeten komen vanuit de provincie om ons echt tools te geven om aan de slag te gaan om dit probleem beheersbaar te maken.’

Het wilde zwijn mag strikt genomen alleen voorkomen in twee gebieden, de Veluwe en de Meinweg in Limburg. In Brabant geldt een zogenoemd ‘nulstand-beleid’ en moeten alle zwijnen in principe afgeschoten worden. Burgemeester Verhoeven zou het liefste zien dat alle zwijnen uitgeroeid worden, zoals op papier is afgesproken, maar weet dat dit in praktijk niet haalbaar is. ‘Dat is een utopie. Als de wilde zwijnen er zijn, krijg je nooit meer een nulstand. Maar dat betekent wel dat we alles op alles moeten zetten om het probleem zo klein mogelijk te maken. Daarom hebben de betrokken partijen in Heeze-Leende afgesproken om nulschade na te streven.’

‘The big five’

Gedeputeerde Johan van den Hout van de SP is namens de provincie Brabant verantwoordelijk voor het wildbeheer. Hij riep een aantal jaar geleden op om ‘the big five’ terug te laten keren in Brabant, waaronder het wilde zwijn. Burgemeester Verhoeven gaat binnenkort met Van den Hout om tafel om de problemen te bespreken waar de betrokken partijen bij het ‘nulschade-streven’ tegenaan lopen.

Van den Hout laat in een reactie weten dat hij vooralsnog ‘terughoudend’ is als het gaat om het toestaan van drukjacht. Hij wil eerst het advies van een wildzwijncommissie afwachten waarin staat hoe het wilde zwijn goed beheerd kan worden. ‘Dit advies wordt eind augustus verwacht.’