Het is ruim een jaar geleden dat Karen Kamps, fractievoorzitter GroenLinks Doetinchem, voor het eerst hoorde van de lekkende vaten blusschuim op het bedrijventerrein De Huet. In totaal staat er meer dan 1 miljoen liter PFAS-houdend blusschuim. Het grootste probleem: de vaten gaan kapot en het giftige blusschuim lekt in de bodem.

“Een groot milieuschandaal”, vindt Kamps. Het is augustus 2019 als ze voor het eerst vragen stelt in de raadsvergadering. Wat gaat er met deze gifvaten gebeuren en wat gaan we doen om het lekken te stoppen? Het antwoord stelt haar gerust. De inhoud van de vaten zou zo snel mogelijk veilig worden gesteld in nieuwe containers, die geplaatst zouden worden op een vloeistofdichte bodem en onder een dak. Vervolgens zou er gezocht worden naar een definitieve oplossing om het chemisch afval op te ruimen.

Nu, veertien maanden later, staan dezelfde lekkende vaten nog steeds op het terrein. In de tussentijd blijft Kamps actievoeren: ze schrijft de lokale Facebook-pagina van haar partij vol, verschijnt regelmatig in lokale en regionale media en blijft vragen stellen aan de raad. “Ik heb in mei vragen gesteld, in juni, juli, augustus. Ik heb contact gezocht met de provincie en GroenLinks landelijk met het verzoek om ook vragen te stellen, en dat is ook gebeurd.” Toch verandert er op het bedrijventerrein in Doetinchem maar weinig. Het blusschuim sijpelt langzaam verder de grond in, tot aan het grondwater.

Spreekverbod

Op 31 augustus ontvangt Kamps een brief van het bestuur van GroenLinks Doetinchem, die ook in het bezit is van De Monitor. De boodschap: acties rondom de lekkende gifvaten worden niet op prijs gesteld en Kamps wordt (net als alle andere leden) vriendelijk doch dringend verzocht om haar mond te houden in de media. “Ik vind dit heel ernstig. Bescherming van natuur en milieu is zo belangrijk voor GroenLinks, dat is een van onze kernwaarden. Bovendien, het is nogal wat om een volksvertegenwoordiger het zwijgen op te leggen.”

Kamps heeft het vermoeden dat het (gepoogde) spreekverbod te maken heeft met het beschermen van de positie van een lokale partijgenoot, die op dit moment wethouder milieu is. Diezelfde wethouder is tevens bestuurslid van de regionale omgevingsdienst die in de afgelopen jaren toezicht hield op het bedrijventerrein. Nooit is er een kanttekening gezet bij de circa 1.300 vaten blusschuim, terwijl er volgens de vergunning maximaal tien vaten mogen staan.

“Het is heel frappant dat er al negen jaar lang niet gehandhaafd is. Ik kan daar geen verklaring voor vinden”, vertelt Kamps in een interview met De Monitor. “We hebben het hier over gigantische milieuverontreiniging. We hebben het over het kapotmaken van de natuur. We hebben het over risico’s voor de volksgezondheid en uiteindelijk een kostenpost die in de miljoenen kan lopen. Dat heb je uit te leggen aan de mensen hier in Doetinchem. Dan kun je niet zeggen: het komt ons nu eventjes niet uit, want we zitten in de coalitie en we hebben een wethouder milieu, dus nu houden we even onze mond dicht. Dat kan niet.”

Stilzwijgend toekijken hoe het gif verder het milieu inloopt, is voor Kamps geen optie. “Ik laat mij geen spreekverbod opleggen. Daar is dit te belangrijk voor.”

Uitzending

In De Monitor (12 oktober, 22.15 uur NPO 2) onderzoeken we in samenwerking met Follow the Money hoe het in Doetinchem zover heeft kunnen komen.