Vanuit meerdere hoeken probeerden mensen duidelijk te maken dat de route waarlangs de 17-jarige Lisa gedood is, niet veilig voelde. Naast raadsleden hebben ook leidinggevenden in het nabijgelegen ziekenhuis vaak bij de gemeente gemeld dat slechte verlichting en te hoge begroeiing maakten dat fietsende jonge vrouwen zich niet veilig voelden. Dit beeld wordt bevestigd in de verhalen van vrouwen die in 2024 voor Pointer en het AD onveilige plekken op de kaart van Nederland prikten. Meerdere vrouwen zetten toen het fietspad langs de Holterbergweg op de kaart.

'Niemand die je hoort'

"Het is al jaren mijn angstplek", zegt Amy Pfeiffer. "Als daar iets gebeurt, dan is er niemand die je hoort." Een verlaten donkere plek, in de buurt van concertzaal de Ziggo Dome, gelegen tussen groenstroken en braakliggend terrein, waar je niemand kunt zien aankomen en waar de verlichting vaak stuk is. De plek waar twee weken geleden het lichaam van de vermoorde 17-jarige Lisa is gevonden, roept bij veel vrouwen een gevoel van onveiligheid op.

Er zijn ook weinig andere routes mogelijk, zegt Amy. "De plek waar de dader het mes weggooide, is een looproute die ik vaak genomen heb. Mijn laatste OV-optie naar huis was soms tot station Bijlmer en de rest moest ik dan lopen naar huis, langs die route."

Verlichting

"Het is gewoon een heel donker punt. Het is niet prettig om onder het viaduct door te moeten, de begroeiing langs de weg is hoog’’, zegt Karin. Ze werkte voor haar pensioen als teamleider in het Emma Kinderziekenhuis in Amsterdam. Al sinds ze er werkt, hoort ze van collega’s dat ze zich niet veilig voelen als ze in het donker naar het ziekenhuis fietsen.

Karin heeft vaak melding gemaakt als er weer verlichting stuk was langs de weg. Dit ging via een app waar burgers kunnen melden als in de openbare ruimte dingen kapot of vervuild zijn. “Ik heb ook een paar keer de Holterbergweg gemeld aan de gemeente Ouder-Amstel, omdat daar zo vaak lichtuitval was. Voor ik iets terug hoorde, gingen er vaak maanden overheen. Soms was de reactie dat het probleem verholpen was, maar dat was niet altijd zo. En andere keren hoorde ik dat ik bij de gemeente Amsterdam moest zijn, dan moest ik opnieuw gaan melden.”

Eind 2024 zijn straatlantaarns langs de weg gerepareerd. Ze waren toen al zeker negen maanden niet aan geweest. Kort na de dood van Lisa werden lampen feller gezet en uitgestelde reparaties uitgevoerd. Hoewel de Holterbergweg en een deel van de aangrenzende fietspaden grondgebied van de gemeente Ouder-Amstel zijn, wordt het gebied beheerd door de gemeente Amsterdam.

Een woordvoerder van de gemeente Amsterdam bevestigt dat reparaties niet altijd snel uitgevoerd konden worden. Volgens haar heeft dat te maken met een capaciteitsgebrek bij Liander, de netbeheerder die voor meerdere regio’s over de openbare verlichting gaat. De gemeente Amsterdam stelt dat storingen in de verlichting aan de Holterbergweg nu met voorrang worden opgepakt.

"Niemand heeft dit gewild. Maar het is wel gênant dat we een incident nodig hebben om in actie te komen", zegt Frans Slats, in Ouder-Amstel raadslid voor de VVD. Volgens hem is "de gebrekkige verlichting meerdere keren per jaar ter sprake gebracht". Het gaat om de routes in de omgeving van het Amstelbusinesspark, waaronder de Holterbergweg.

Op de agenda in gemeenteraad

Begin 2019 zegt PvdA-burgerraadslid Pieter Veenboer al in een commissievergadering dat het een "hele, hele onveilige route" is. "Dan fiets je 's avonds alleen maar door gebied dat 's avonds niet bewoond is. Ik zou dat niemand aanraden."

Hij krijgt niet de reactie waar hij op hoopt. De toenmalige wethouder stelt dat er "een wel erg luguber beeld" wordt geschetst: "Ik fiets 'm regelmatig, ook 's nachts om 12 uur en ik vind het prima, maar misschien ben ik daarin anders dan anderen."

"Meerdere partijen hebben wel aangekaart dat er fietspaden waren die slecht verlicht waren, maar daar werd weinig mee gedaan", zegt PvdA-raadslid Brian de Graaff. Bij gebrek aan verbetering van de veiligheid zet hij in 2023 een meldpunt op waar mensen onveilige fietspaden kunnen doorgeven. Via het meldpunt is de Holterbergweg meerdere keren doorgegeven.

Geen alternatief

Uit reacties op het fietspadmeldpunt trekt De Graaff nog een conclusie die veel vrouwen ook aangeven: je hebt eigenlijk geen veilige optie. "Het fietspad langs de A2 is een alternatieve route voor de Holterbergweg, maar die route is ook in ons meldpunt doorgegeven."

Desy Berndsen, uit het nabije Ouderkerk, beaamt dit. "Je kan langs de A2, maar dat is ook donker en eng. Of je kunt langs de Amstel fietsen, waar de stille kant net zo vervelend is. Je kunt eigenlijk niet veilig heen en weer naar Amsterdam fietsen." Dit levert niet alleen Berndsen zelf problemen op als ze naar haar werk moet, maar ook haar dochter. Die werkte als student in Amsterdam en kon geen sluitshifts werken, omdat ze dan niet veilig naar huis kon. "Maar haar broer werkte ook in de horeca en kon gewoon alle uren werken. Zij kan dus minder werken en minder verdienen. Want je neemt anders wel een risico."

Een woordvoerder van de gemeente Ouder-Amstel zegt dat de gemeente het gevoel van onveiligheid herkent. Burgemeester Susanne de Roy van Zuidewijn-Rive zegt er zelf ook regelmatig te fietsen. Maar, zo laat de woordvoerder weten, voor actie is Ouder-Amstel afhankelijk van de gemeente Amsterdam.

Samen fietsen met collega's

Lisa de Vries, verpleegkundige bij het Emma Kinderziekenhuis, fietst vanwege onregelmatige werktijden vaak in het donker langs de Holterbergweg. "Ik wist dan op welk stuk er geen camera’s waren. Daar ging ik extra hard fietsen. Dat is precies de plek waar nu Lisa is gevonden." Het gevoel van onveiligheid is groot. "De pilaren van het viaduct zijn heel breed. Je ziet niet of er iemand achter staat die ineens op het fietspad kan springen."

Het is De Vries opgevallen dat de straatverlichting feller staat sinds de moord op de 17-jarige. "De eerste dagen erna zijn we soms door collega's naar huis gebracht", zegt ze. "Nu fietsen we weer, maar wel het liefst samen." Een andere verpleegkundige geeft aan dat er een appgroep is waarin vaak wordt afgesproken om samen van en naar werk te gaan.

Het overkoepelende AMC-ziekenhuis laat weten dat de zorgen onder medewerkers na de dood van Lisa zijn toegenomen. Zo wordt er door de politie vaker gesurveilleerd rondom station Holendrecht. Ook loopt de beveiliging van het ziekenhuis in de avond en nacht meerdere keren van het ziekenhuis naar het station.