“Scheiden is per definitie geen reden voor een urgentieverklaring, en daar gaat heel veel mis”, zegt Inge uit Zoetermeer. We spreken haar voor ons onderzoek naar problemen op de woningmarkt. Inge is ruim een half jaar geleden gescheiden, vervolgens was ze ‘thuisloos’ en stond ze met haar drie kinderen ‘op straat’.

Vakantiehuisje
Gelukkig slaagde ze er tot nu toe telkens nog in tijdelijk onderdak te vinden. Zo logeerde ze bij haar moeder, verbleef ze in een hotel en zit ze nu in een vakantiewoning.

Dat laatste is illegaal en het huisje heeft ook geen officieel adres. Maar het geeft haar en de kinderen rust nadat ze maandenlang overal en nergens woonden. “Om voor mijn kinderen te zorgen, moet ik de regels overtreden terwijl ik het liever niet doe”, legt Inge uit.

Met spoed een betaalbaar onderkomen vinden in tijden van woningnood lijkt voor velen een onmogelijk opgave. Zo ook in Zoetermeer duurt het jaren. Inge droomt van een eengezinswoning met 3 slaapkamers (“dan slapen de jongens op 1 kamer”) in een kindvriendelijke wijk, dan loopt de wachttijd al gauw op tot 16 jaar.

Zelfs als Inge met iets minder genoegen neemt, is ze nog lang niet aan de beurt. “Van de week heb ik gereageerd op een huis: 2 slaapkamers, 8 hoog: 7 jaar wachttijd”, legt ze uit. “Mijn jongste is nu 3 jaar: die is dan bijna zijn hele basisschooltijd thuisloos, en mijn andere 2 kinderen sowieso de rest van hun middelbareschooltijd. Dat is toch een ondraaglijke gedachte?”

Geen voorrang
Voorheen kregen mensen die uit een scheiding kwamen en met spoed op zoek waren naar een woning voorrang via een urgentieverklaring. Gemeenten verstrekken nog steeds dit soort urgentieverklaringen, bijvoorbeeld als iemand vanuit de GGZ, maatschappelijke opvang of detentie komt en dringend een woning nodig heeft. Maar na een scheiding kom je in de meeste gemeenten niet meer in aanmerking voor zo’n verklaring.

Hoewel Inge vindt dat niet iedereen na een scheiding een urgentieverklaring zou moeten krijgen, steekt het haar dat het nu per definitie niet zo is in Zoetermeer. “Scheidingen kunnen heel goed verlopen. Maar ze kunnen ook heel slecht verlopen. Dan zit er altijd een verhaal achter, waardoor het gewoon niet mogelijk is om langer bij elkaar in huis te wonen. Zeker als er kinderen mee gemoeid zijn”, zegt Inge. “Ik vind niet dat je kunt zeggen: scheiding is per definitie geen urgentie.”

Dat Inge geen vast woonadres heeft, brengt ook praktische bezwaren met zich mee. De kinderbijslag loopt via haar ex-partner, omdat de kinderen nog op zijn adres ingeschreven staan. Maar omdat Inge geen eigen adres heeft, mist ze sommige toeslagen. “Ik kan geen een kindgebonden budget aanvragen voor alleenstaande ouders. Ik kan het goed gebruiken en ik heb er recht op maar zonder adres kan ik het niet aanvragen.”