Sinds een paar jaar runt kinderarts Saskia Bouma haar eigen praktijk PositiefOverGewicht in de Bijlmer. Ze begeleidt kinderen met overgewicht en hun ouders naar een gezonde leefstijl. Dagelijks ziet ze de problemen van kinderen die te zwaar zijn. Hoe gaan deze kinderen hiermee om? Hoe reageert de buitenwereld? Welke worsteling ervaren de ouders? In dit blog vertelt ze ons over haar ervaringen in de spreekkamer.
Blog 4: De jojo
Ihsan is 13 jaar en nog niet zo lang in Nederland. Hij kan zich al wel redelijk verstaanbaar maken in zijn nieuwe taal en komt samen met zijn vader bij mij op bezoek. Zijn vader heeft zeer ernstig overgewicht en krijgt binnenkort een maagverkleining. Ze zijn allebei erg gemotiveerd om te gaan werken aan hun gewicht. Ihsan heeft een hoge bloeddruk en moet daarom gewicht verliezen. Hij eet al minder koolhydraten en zijn gymleraar heeft hem het advies gegeven om tien keer per dag de drie trappen naar zijn flat, drie hoog, op en neer te lopen. Daar is hij vol goede moed aan begonnen. Hij wil ook naar zijn voeding gaan kijken. Aan mij vertellen wat hij eet, vindt hij lastig, daarom spreken we af dat hij een tijdje foto’s maakt van wat hij eet.
Bij de volgende afspraak laat hij mij de foto’s zien. Wat ik vooral zie is: kipfilet en sla. En dat eigenlijk dagelijks. Ik vraag hem waarom hij voor kipfilet en sla kiest. Hij zegt dat hij daar veel over gelezen heeft op sociale media. Dat lijkt hem de beste weg naar een strak lichaam, want dat is wat hij wil. Hij wil ook naar de sportschool om te werken aan zijn spierballen en kan niet wachten tot hij daar oud genoeg voor is. Inmiddels is hij ook al wat gewicht verloren door dit regime. Het trappen lopen is hij aan het opbouwen naar twintig keer per dag. Hij voelt zich trots op wat hij heeft bereikt.
In mineur
Een tijdje later zie ik Ihsan terug. Hij is chagrijniger en duidelijk in mineur; hij blijkt toch weer aangekomen. Het trappen lopen is minder geworden, en hij snackt weer meer. Hij baalt vreselijk, want het ging zo lekker. Het ligt niet aan hem, leg ik Ihsan uit. Dit is een manier van leven die simpelweg niet vol te houden is voor een jongen van zijn leeftijd. Door alleen kipfilet en sla te eten, zet je je verbrandingssysteem een tijd op slot. Als je jezelf dan weer toestaat om te eten, dan kom je dus meer aan dan daarvoor. “Je hebt eigenlijk gehongerd”, zeg ik tegen hem.
Dit zie ik vaak bij jongens van deze leeftijd. Ze denken een quick fix te hebben gevonden: door weinig eten en veel sporten krijg ik vanzelf een sixpack. Als kinderarts wil ik het juist voorkomen, want hier begint het levenslang lijnen: deze kinderen worden de volwassenen die keer op keer lijnen, maar uiteindelijk altijd meer aankomen.
Niet hongeren
Ik kan ze als dokter wel vertellen wat ze beter kunnen doen, maar pubers willen het graag zelf ervaren. Het idee van trappen lopen, is heel goed, leg ik hem uit. Bijvoorbeeld dat je een afspraak met jezelf maakt: ik neem nooit meer de lift als er trappen zijn. En wat meer kipfilet met sla eten is prima, maar niet elke dag. Ihsan staat nu open om een afspraak te maken met de voedingscoach over wat dan een passend eetpatroon zou zijn voor zijn leeftijd. Samen met zijn vader heeft hij een sportschool gevonden waar hij onder begeleiding van een fysiotherapeut gaat sporten. En hij heeft me beloofd niet meer te gaan hongeren.
Saskia Bouma is kinderarts en leefstijlcoach. Uit privacy-overwegingen is de naam van Ihsan gefingeerd.
