Iedereen die werkt met cliënten in de wet langdurige zorg (Wlz), zoals ouderen of gehandicapten, moet verplicht een VOG overleggen. Dat geldt ook voor medewerkers in opleiding, die tijdens hun studie stage moeten lopen. De VOG laat zien of een werknemer in het verleden strafbare feiten heeft gepleegd, die een belemmering vormen voor het werken met kwetsbare mensen.

Maar als je wordt opgeleid in het ziekenhuis, of een zorginstelling buiten de Wlz, geldt die VOG-plicht niet. “Het is de moeite waard om te onderzoeken of een VOG-plicht voor de hele zorgsector verplicht zou moeten worden”, zegt Jaap Kappert, bestuurslid bij V&VN, de beroepsvereniging Verzorgenden en Verpleegkundigen. Hij wil daarover om tafel met het ministerie, de inspectiedienst Gezondheidszorg en Jeugd, opleidingsinstellingen en zorginstituten.

Veroordeeld zedendelinquent en toch verpleegkundige

Pointer krijgt eerder een tip over een verpleegkundige die tijdens zijn studie een zedenmisdrijf heeft gepleegd. Hij studeert af en wordt ingeschreven in het BIG-register. Dat is het register voor beschermde beroepen, zoals artsen en verpleegkundigen, en daarmee valt de zorgverlener ook onder het tuchtrecht. Tijdens zijn opleiding loopt er al een strafrechtelijk onderzoek, maar de opleiding weet hier niets van. Een jaar later volgt pas de veroordeling, dan is hij al afgestudeerd. Maar hij houdt zijn BIG-registratie, omdat het misdrijf zelf voor de registratie plaatsvindt.

Enquête onder zorgopleidingen

Naar aanleiding van deze zaak onderzoekt Pointer de waarborgen die opleidingen hebben om studenten die verdacht worden, of veroordeeld zijn, voor strafbare feiten te weren. Veertig opleidingsinstellingen hebben een enquête gekregen, zeventien mbo-, hbo-scholen en universiteiten hebben de vragenlijst ingevuld.

Uit de enquête blijkt dat iedere opleiding anders omgaat met verdenkingen en veroordelingen van studenten. Een derde van de ondervraagde opleidingen weet niet dat het Openbaar Ministerie een opleiding kan informeren over het gedrag van studenten. Het OM maakt hierin telkens een individuele afweging. “Het zou helpen als dat structureel gebeurt”, zegt Kappert.

‘Vraag altijd om VOG’

Naast het BIG-register, dat aangeeft of een zorgverlener een bepaald beroep wettelijk gezien mag uitoefenen, vragen zorginstellingen die vallen onder de wet langdurige zorg ook om een VOG. Twee belangrijke waarborgen die onderzoeken of een zorgverlener geschikt is voor het werk.

Een kwart van de zorgopleidingen uit onze enquête ziet het liefst een VOG-plicht in de hele zorgsector. Onder andere het UMC Utrecht, de Christelijke Onderwijs Groep en Fontys vindt dit een goed idee. “Ons advies zou zijn dat iedere werkgever een VOG vraagt aan onze studenten voorafgaand aan de stage. Dit wordt ook vaak onderschreven door de zorginstellingen waar studenten stage lopen.”

De uitzending van Pointer luister je hier terug: