Toen Mila (20), niet haar echte naam, in haar tienertijd vanaf de middelbare school naar huis fietste, werd zij door vier jongens opgewacht. “Ik probeerde nog te zeggen: ‘laat me gaan’, maar het had allemaal geen zin.” De jongens scholden haar uit, gooide haar op de grond en trapte minutenlang in haar buik, vertelt ze. “Ik schaamde me zo erg. Tot op de dag van vandaag weet maar één iemand wat er is gebeurd.”
Pointer doet al langere tijd onderzoek naar onveilige plekken in Nederland, waaronder voor LHBTIQA+-personen. In de afgelopen maanden vroegen we mensen via een enquête aan te geven op welke plekken zij zich onveilig voelen.
Ook Mila vulde onze enquête in. De plek die voor haar het meest onveilig voelt? Een steegje op de fietsroute van haar middelbare school naar huis, waar ze te maken kreeg met fysiek geweld.
Minutenlang in buik getrapt
“Ik had destijds een vriendinnetje”, begint Mila. “Ik hield dat niet per se geheim, maar ik liep er ook niet mee te koop.” Als haar schooldag voorbij is, fietst Mila zoals gewoonlijk dezelfde route naar huis. “Er is een steegje waar ik altijd doorheen moet, maar ik had er tot die dag nog nooit echt over nagedacht of het nu wel veilig was om daar doorheen te gaan.”
In dat steegje staan vierjongens. “Dus jij bent die gore lesbo”, werd er tegen haar gezegd. “Ik kende ze eigenlijk helemaal niet, maar op de een of andere manier wisten ze dat ik een vriendin had - in plaats van een vriendje.” Mila wordt tegengehouden en de jongens houden het stuur van haar fiets vast. “Eerst was het vooral schelden en waren ze boos”, vertelt ze. Ze probeert nog weg te komen, maar tevergeefs. “Voor ik het wist lag ik op de grond en werd ik, ik weet niet eens hoelang, in mijn buik en ribben getrapt terwijl ze maar bleven schelden.” Toen de jongens stopten, pakte Mila snel haar fiets. “Het was een soort seintje dat ik mocht gaan.”
Schaamte
“Vlak voordat ik thuis was, heb ik mijn tranen toch weggeveegd. Ik deed alsof er niks was, omdat ik me heel erg schaamde dat ik niet van me af had kunnen bijten.” Mila durft aan niemand te vertellen wat er is gebeurd. Ze kleedt zich zelfs anders, zodat haar blauwe plekken niet te zien zijn. “Ik hield het voor mijzelf.”
Ondanks dat ze het probeert te vergeten, hakken de gebeurtenissen van die dag er bij Mila flink in. “Ik heb het toen ook uitgemaakt met mijn vriendin, omdat ik oprecht dacht dat het verkeerd was om een vriendin te hebben.” Hoewel het stel goed uit elkaar gaat, begrijpt haar vriendin niet waarom. “Ze had wel door dat er iets niet goed was”, vertelt Mila. “Een hele poos later heb ik haar pas verteld dat dit de reden was.” Tot op de dag van vandaag is haar ex-vriendin de enige die weet wat haar toentertijd is overkomen.
Nieuwe persoonlijkheid
Ondanks dat de jongens niet naar dezelfde school gingen, voelde Mila zich ook daar niet veilig meer. Ze merkt in die tijd aan zichzelf dat ze zich anders gaat gedragen. “Ik was eerst een soort suikerspin, als ik mezelf moet omschrijven. Maar daarna werd ik een soort van suikerspin vermomd als cactus,” zegt Mila. Van binnen voelt zij zich nog steeds dezelfde vrolijke persoon, maar van buiten wordt ze steeds prikkelbaarder en harder. Waardoor ze niet zomaar meer over zich heen laat lopen. “Hiervoor voelde ik mezelf eigenlijk nooit een stoer persoon, maar door de gebeurtenissen in dat steegje veranderde dat. Als iemand iets tegen mij of een vriendin zei dat mij verkeerd in de oren klonk, dan stond ik direct op en begon ik met schelden.”
“Ik ben altijd een persoon geweest die anderen snel vertrouwde en veel empathie heeft voor iedereen. Maar ineens vond ik het moeilijk om iemand te vertrouwen”, vertelt Mila. “Als iemand maar in de buurt kwam, zag ik dat als gevaar. Ik vond die verandering moeilijk, omdat het voelde of ik plotseling een slecht persoon was geworden.” Jarenlang durft Mila niet meer door de steeg te fietsen of lopen. “Ik ben denk ik een half jaar geleden pas voor het eerst weer door dat steegje gegaan”, vertelt ze. “Ik dacht: ik ben nu veilig. Maar toen ik erdoorheen fietste, was ik echt aan het trillen.”
'Een teken van veiligheid'
Door wat Mila overkwam, heeft ze nog steeds een dubbel gevoel over het uitkomen voor haar geaardheid. “Aan de ene kant zou ik het van de daken willen schreeuwen als ik een vriendin zou hebben. Maar aan de andere kant vraag ik me af of dat verstandig is. Zal dan niet weer hetzelfde kunnen gebeuren?”
Mila vindt dat de acceptatie voor LHBTIQA+-personen in de afgelopen jaren achteruit is gegaan. Volgens haar ligt er een verkeerde focus op de community: “Er wordt een bepaald beeld gegeven van de gemeenschap in de media en online. Daarop komen veel haatreacties en discussies.” Volgens haar worden doodnormale zaken, zoals twee vrouwen die trouwen, in de media neergezet als iets bijzonders. “Dat doen ze door er extra aandacht aan te geven, terwijl ze het tegelijkertijd proberen te normaliseren. Dat heeft juist het tegenovergestelde effect”, aldus Mila.
Volgens haar is er wel iets wat de samenleving kan doen om LHBTIQA+-personen een veiliger gevoel te geven. “Als iemand kenbaar maakt dat diegene de community steunt, hoef ik minder op mijn hoede te zijn.” Mila legt uit dat als ze in de trein iemand met een regenboog-pin op een jas of tas ziet, ze direct een veiliger gevoel heeft. “Het is zoiets kleins, maar in een publieke ruimte is het een teken van veiligheid.”