De beelden die ik aangeklikt heb op mijn computer zijn ontluisterend: twee brandweerduikers in volle bepakking snellen het water in om haar te redden. Suzanne zit op een richeltje midden in de gracht met haar armen over haar hoofd, onbereikbaar voor de schreeuwende politieagent die contact met haar probeert te krijgen aan de overkant van het water. Op de kade staat een legertje aan hulpverleners paraat, sirenes loeien.

Op de snelweg

Drie jaar geleden ontmoetten we Suzanne voor het eerst toen we onderzoek deden naar personen met verward gedrag in onze samenleving. Toen al belandde ze regelmatig op de snelweg omdat het niet meer ging of raakte ze zelfs in gevecht met agenten toen ze een keer in verwarde toestand naar het politiebureau vluchtte.

Tientallen politiemeldingen

We zijn nu dus drie jaar verder en het is onvoorstelbaar dat deze heftige incidenten blijkbaar nog steeds onderdeel zijn van haar leven. Waarom lukt het maar niet om deze vrouw, die inmiddels honderden politiemeldingen op haar naam heeft staan, hulp te bieden vóór ze weer zo ernstig in crisis raakt? Dit is slecht voor haar, maar ook voor de mensen die haar constant moeten redden.

We vragen het Suzanne zelf.

-Kan je je nog herinneren waarom je in het water bent beland afgelopen juni?

Het was chaos in mijn hoofd, echt chaos. Ik was opgenomen op een open afdeling omdat het niet ging en nergens anders plek was. Maar daar ging het nog minder, er werd te veel van mij verwacht. Ik had het gevoel dat ik niet werd begrepen en toen ik ben weggelopen, gevlucht. Het water in, altijd maar het water in. Het klinkt gek maar daar voel ik me rustig worden. Alsof al mijn slechte gedachten dan wegvloeien en alle narigheid wegstroomt. En toen hoorde ik de sirenes en kwam ik weer een beetje bij mijn positieven. Ja en dan komt de schaamte. De angst voor die duikers, ik wilde niet met ze mee. Uiteindelijk ben ik zelf naar de kant gezwommen.

-Zijn deze incidenten te voorkomen of is dit -simpel gezegd- wie je bent?

Het is niet dat ik dit wil. Dit ben ik ook niet. Ik ben niet die verwarde vrouw maar het overkomt me. Er zit zoveel trauma en angst in me en vooral ook angst voor afwijzing dat ik niet om hulp dúrf te vragen. Ik heb contact met behandelaars en begeleiders. En met sommigen kan ik ook echt goed. Dit soort crisissituaties overkomt me al minder dan een paar jaar geleden. Het kan zijn dat ik soms maanden stabiel ben. Maar het gaat om die momenten dat ik het even niet weet. Mijn grote valkuil is dat ik dan al snel zeg ‘ik red het wel’. Maar eigenlijk red ik het dus niet. En dat stapelt zich maar op. Tot er een moment komt dat het echt niet meer gaat en op zo’n moment is er dan vaak geen crisisplek voor mij om even tot rust te komen. ‘Neem maar iets meer medicatie’ wordt er dan gezegd want de crisisplekken zitten nu even vol. Of ‘we bellen morgen nog wel even’ en vervolgens belt er niemand omdat ze het vergeten zijn om in de agenda te zetten, zoals me overkomen is bij de crisis thuishulp. Ik denk dat het niet helemaal te voorkomen is dat ik wegvlucht maar als er hulpverleners zijn die me begrijpen, die niet in mijn gedrag ’trappen’ dan zou dit denk ik veel minder gebeuren. Want deze incidenten hebben ook heel veel impact om mijn leven, het levert me trauma op.

-Wat me opvalt als ik naar de beelden kijk, is dat er politie op die kade staat en de brandweer en een ambulance maar geen hulpverleners van de geestelijke gezondheidszorg (ggz) . Terwijl de politie een paar jaar geleden al alarm sloeg over het feit dat zij níet de juiste hulpverleners zijn in dit soort situaties. Dat verbaast me dus.

Ja ik zie eigenlijk nooit ggz-hulpverleners als dit me eens in de zoveel tijd weer overkomt. Ik merk dat de politie nog steeds alles doet en regelt, die brengt me ook naar huis of naar de opvang voor verwarde personen als het nodig is. Sterker nog, als het weer eens heel slecht met me gaat dan licht ik de wijkagent in dat het niet goed gaat. Dat als ze me ergens zien lopen dat het dan weer mis is. Best gek eigenlijk dat ik het de politie wel vertel maar dat ik heel veel moeite heb om het de ggz te vertellen.

-Wat denk je als je die beelden van jezelf ziet in het water en dat er dan zo massaal wordt uitgerukt?

Ja vooral schaamte. Aan de andere kant ook onmacht. Soms vraag ik me ook wel eens af waarom iedereen toch zo verbaasd is dat er zoveel mensen in de war raken. Duh, denk ik dan. Als je allerlei opvang- en crisisplekken sluit en niet regelt dat er, zoals bij mij thuis, opgeschaald kan worden omdat er te weinig ambulante teams of hulpverleners zijn, dan is het toch logisch dat mensen steeds vaker verward raken? Ik denk altijd ‘morgen is het beter en gaat het beter’. Maar het wordt niet echt beter. En daar moet ik mee leven. En de mensen en hulpverleners om mij heen ook.