Door klimaatverandering krijgen we steeds vaker te maken met extreem weer. Denk aan stormen, overstromingen en extreme regenval. Eén storm kan al voor miljoenen aan schade veroorzaken. Deze schade krijg je meestal gewoon vergoed van de verzekering. Maar wanneer het gaat om écht grote rampen, is het maar de vraag of de verzekering dat dekt.
Anderhalve maand geleden kreeg het Utrechtse dorp Leersum te maken met een flinke storm. “Vanaf het moment dat het begon, totdat het weer droog was en de zon scheen, duurde twee á drie minuten. Als je ziet wat er in die minuten gebeurt, dat is wel fors ja.” Vertelt Kees van den Berg, wiens huis sinds de storm onbewoonbaar is. “We zaten beneden. Waar de boom boven viel, daaronder zaten wij. Maar die is door de bovenverdieping gegaan en niet naar beneden.” De boom viel op het huis en vernielde daarmee de bovenverdieping en zolder. De benedenverdieping staat nog overeind, maar heeft wel flinke waterschade opgelopen.
Tegen schade door natuurgeweld ben je meestal goed verzekerd, vertelt Iwanna de Jonge, woordvoerder bij het Verbond van Verzekeraars: “Bij een flinke regenbui of een hoge windkracht heb je wat pannen van je dak. Dat kan je makkelijk claimen via je inboedel- en opstalverzekering”. Ook relatief ‘kleine’ schade zoals in Leersum, wordt in de regel dus gedekt door de verzekering. “Verzekeraars doen er ook alles aan om de klant te helpen en knijpen weleens een oogje toe. De klant is al helemaal overstuur, dus daar wordt vaak al vriendelijk mee omgegaan en soms zelfs wat uitgekeerd wat niet onder de dekking valt”.
Hoe groot de schade precies is en wat daarvan vergoed wordt, weet Kees nog niet. Dit wordt de komende weken berekend door de aannemer en de verzekeraar. Kees heeft er wel vertrouwen in dat alle schade door de verzekering gedekt zal worden. “Er is goed overleg met de expert van de verzekeringsmaatschappij, daar ben ik heel positief over.” Als de herstelkosten berekend zijn, kan het afbreken en opbouwen van het huis beginnen. “We hopen dat we rond 1 oktober kunnen beginnen met herstellen. En dan zijn we ongeveer een half jaar bezig. Als we op 1 juni volgend jaar weer in ons eigen huis wonen, dan zijn we tevreden.”
Stacaravan
Niet alleen de kosten om de woning te herstellen worden vergoed door de verzekeraar, ook de bijkomende kosten die gemaakt worden, zoals tijdelijke woonruimte. De eerste weken nadat hun huis onbewoonbaar was verklaard, verbleef de familie Van den Berg bij de ouders van Kees, die een paar honderd meter verderop wonen. Ondertussen wonen ze in hun eigen achtertuin, in een woon-unit. “Je kunt het vergelijken met een hele grote stacaravan, maar dan veel ruimer. Alles bij elkaar is het ruim 80 vierkante meter. Dus helemaal niet verkeerd”.
Stormschade zoals die in Leersum is dus goed te behappen voor verzekeraars, maar als het gaat om rampen op grote schaal is het een ander verhaal: “Schade door overstroming van kleinere rivieren zoals de Geul, de Gulp en de Roer is te verzekeren, maar schade door een overstroming van bijvoorbeeld de Maas of de zee is een ander verhaal. Als het om zulke grote getallen gaat, dan kunnen verzekeraars omvallen.” vertelt de Jonge. Ze neemt de overstromingen in Limburg als voorbeeld, daar is niet tegenop te verzekeren. “Daarom hebben we de Wet tegemoetkoming schade bij rampen. Het deel dat redelijkerwijs niet verzekerbaar is, wordt dan door de overheid aangevuld.” In principe een goede regeling, maar het duurt vaak lang voordat je duidelijkheid hebt over hoeveel en wanneer je een bedrag krijgt uitgekeerd, zo stelt Vereniging Eigen Huis. Eerst moeten namelijk het Ministerie van Justitie en Veiligheid en het Verbond van Verzekeraars om de tafel om te kijken welke schade redelijkerwijs verzekerbaar is en welke niet. Daarna pas kunnen mensen met schade zich melden, schade-experts ingeschakeld worden en schadebetalingen plaatsvinden.
Kimaatverandering
Zowel verzekeraars als particulieren kunnen zich beter voorbereiden op de toekomst: “Wij verwachten wel dat er steeds meer schade komt door klimaatverandering, en niet al die schade is verzekerd door consumenten”, zegt de Jonge. Het gaat dan vooral om schade door extreem weer, waarbij een grote rivier overstroomt of een dijk doorbreekt. “We zien dat het risicobewustzijn van mensen hiervoor nog niet voldoende aanwezig is. We weten allemaal dat klimaatverandering eraan komt, maar we hebben nog niet het gevoel dat het nu al gaande is. We hoeven maar te kijken naar de ramp in Limburg om te weten dat dat wel het geval is.” De Jonge adviseert iedereen daarom om eens vaker de verzekeringspolis te checken: “Je kunt je verzekeren tegen overstromingen van kleinere rivieren, maar je kunt ook een polis afsluiten waar dat niet in zit. Als je naast zo’n kleine rivier woont, is het handig als je een verzekering hebt waar dekking voor overstromingsschade door een kleine rivier wél in zit.”
Doordat duizenden bomen omgewaaid zijn tijdens de storm, is het uiterlijk van Leersum wel veranderd, vertelt Kees: “De hele laan ziet er echt anders uit. We zijn hier ook komen wonen voor de bomen en de uitstraling, maar dat is nu ook wel anders.” Bang voor nog zo’n storm in Leersum is Kees niet, er staan geen bomen meer overeind die nog op zijn huis kunnen vallen.