De toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen wil voor 1 juni weten waarom meer huizen in aardbevingsgebied Groningen afgelopen jaar veilig zijn verklaard dan verwacht. Ze hebben dit al eerder aan de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) gevraagd, maar geen duidelijk antwoord gekregen. Als het SodM voor 1 juni geen duidelijk antwoord heeft gekregen, moet er grootschaliger worden onderzocht of deze gebouwen terecht veilig zijn verklaard. Dit staat in een rapport dat de toezichthouder afgelopen vrijdag publiceerde.
Ook volgens eigen verbazing maakte de NCG eerder bekend in 2024 ‘boven verwachting’ veel huizen veilig verklaard te hebben in het aardbevingsgebied. Het gaat om meer dan 3500 woningen, twee keer zoveel als verwacht. Deze huizen gaan ze dus niet verstevigen. De Nationaal Coördinator Groningen is verantwoordelijk voor de versterkingsoperatie in Groningen: zij bepalen met behulp van ingehuurde bouwkundigen of een huis wel of niet aardbevingsbestendig is en of het versterkt moet worden.
Twijfels over versterkingsadviezen
Pointer berichtte eerder deze maand al dat er grove fouten gemaakt worden in de versterkingsadviezen aan Groningers. Circa 100 bewoners die contact hebben met het NCG over het wel of niet versterken van hun huis tegen mogelijk nieuwe aardbevingen, meldden zich bij Pointer met grote twijfels over hun versterkingsadvies. Zo bleken afmetingen niet te kloppen of werden cruciale onderdelen, zoals deuren of ramen, niet meegenomen in de berekeningen voor de kracht die een muur kan hebben. Ook de communicatie met de NCG verloopt in veel gevallen moeizaam, geven de Groningers aan. Ook de toezichthouder geeft aan signalen te hebben gekregen van bewoners, eigenaren van gebouwen en gemeentes, die zich afvragen of de beoordelingen goed zijn uitgevoerd.
Een verklaring voor het hoge aantal huizen dat veilig is verklaard zou kunnen zijn dat de ‘seismologische belastingen’, de aardbevingen dus, in hevigheid en aantal minder worden nu de gaswinning in het Groningerveld is gestopt. Maar omdat de Nationaal Coördinator tot nu toe niet met een duidelijk antwoord is gekomen, heeft de toezichthouder nu een deadline gesteld.
In 2022 al veel fouten in versterkingsadviezen
Uit een interne kwaliteitscontrole van de NCG zelf in 2022 bleek al dat de versterkingsrapporten veel fouten bevatten, zo staat in het rapport van de SodM. In meer dan de helft (56%) van de 2300 versterkingsrapporten die bekeken werden stonden onjuistheden. Niet alle fouten leiden tot een andere conclusie, maar op 460 adressen moest opnieuw onderzoek gedaan worden of de veilig verklaarde huizen wel echt veilig waren. Na de alarmerende conclusie van deze kwaliteitscontrole heeft de NCG zelf al wel verbeteringen doorgevoerd.
Vragen bewoners serieus nemen
Maar ook nu, in 2025, concludeert de toezichthouder dat de kwaliteitscontrole van de Nationaal Coördinator in sommige gevallen nog onvoldoende is. De toezichthouder wil halverwege dit jaar een verbeterplan zien. Ook adviseren ze dat de NCG de klachtenprocedure moet verbeteren. Vragen en klachten van bewoners moeten serieus en snel worden afgehandeld en ook als er geen daadwerkelijke fout wordt aangetroffen, dienen bewoners een goede uitleg te krijgen. Ook raadt het SodM aan dat een externe partij steekproeven uitvoert in de vrijgegeven versterkingsadviezen en beoordelingsrapporten, om zo inzicht te krijgen in welk percentage van de rapporten precies fouten bevat en om wat voor fouten het gaat.
In de tv-uitzending van Pointer zei inspecteur-generaal Kockelkoren van de SodM al dat de interne kwaliteitscontroles op de versterkingsadviezen beter zou kunnen. De toezichthouder benadrukt wel dat nu niet gezegd kan worden dat alle versterkingsadviezen van de NCG niet kloppen. "Niet iedere fout heeft directe gevolgen voor de veiligheid van een woning, maar sommige fouten kunnen dat wel hebben", geeft hij aan. "Fouten en onvolkomenheden zijn altijd schadelijk voor het vertrouwen van bewoners en eigenaren. Het is daarom van groot belang dat de veiligheid voor alle bewoners in de versterkingsopgave zo goed en zo snel mogelijk wordt geborgd. Bewoners moeten er ook op kunnen vertrouwen dat hun woning na beoordeling of versterking naar verwachting veilig is, en dat het proces hiernaartoe geen onnodige stress en onzekerheid met zich meebrengt. Een goede kwaliteitsborging in de versterkingsopgave is daarvoor essentieel."
Meer weten? Bekijk de tv-uitzending van Pointer over de versterkingsoperatie in Groningen:
Twijfel jij aan je versterkingsadvies?
Lees hier welke stappen je kunt ondernemen of hoe je in contact kunt komen met de NCG.
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Ontvang iedere week onze beste verhalen in je mailbox.
