Volgens de bewoners van het Gelderse dorpje Renkum heeft de provincie Gelderland een veel te ruime vergunning afgegeven waardoor zij nu regelmatig in de stank zitten. De overlast wordt veroorzaakt voor papierfabriek Parenco, die sinds jaar en dag in het dorp is gehuisvest. We nemen voor ons onderzoek Lokaal Bestuur meerdere malen contact op met de provincie voor een interview met de verantwoordelijk gedeputeerde, Conny Bieze. Maar de provincie wil alleen schriftelijk reageren.
De papierfabriek heeft een vergunning waarmee het bedrijf de mogelijkheid heeft om af te wijken van het zogenoemde Gelders Geurbeleid, de richtlijn die aangeeft hoeveel stank een bedrijf in Gelderland mag veroorzaken. Sommige van onze tipgevers vinden het raar dat de provincie dit toestaat. Hoe zit dat?
Bevoegdheid provincie om af te wijken
Volgens de provincie klopt het dat er bij het verlengen van de vergunning in 2009 is afgeweken van deze richtlijn. En het mag ook, zo laten ze ons weten:
‘Het afwijken van het vastgestelde Gelderse Geurbeleid is de impliciete bevoegdheid die Gedeputeerde Staten hebben’
De provincie had hier een aantal redenen voor, zo legt ze uit. Zo heeft de fabriek een historische verwevenheid met het dorp en nam de ‘geurbelasting’ volgens de provincie niet toe ten opzichte van de oude vergunning. Daarnaast is er onderzoek uitgevoerd om te kijken of en hoeveel overlast er werd ervaren door omwonenden. Dat gaf blijkbaar geen aanleiding om de vergunning niet te verlengen. Vreemd, vindt een aantal van onze tipgevers, want ten tijde van het onderzoek lag de papierfabriek namelijk gedeeltelijk stil. En veroorzaakte volgens de omwonenden dus ook bijna geen overlast.
Kartonproductie
Toen de papierfabriek in 2015 een vergunning aanvroeg om karton te gaan produceren is er volgens de provincie nogmaals gekeken naar een ‘aanvaardbaar geurhinderniveau’. Ook toen was er geen aanleiding om anders te vergunnen, aldus de provincie.
Verplichting
Wel moet het bedrijf moeite doen om zo min mogelijk van het Gelderse Geurbeleid af te wijken, zo stellen ze vast. ‘De overschrijding van de grenswaarde is een ongewenste situatie. Daarom is in de vergunning de verplichting opgenomen voor het bedrijf om onderzoek te doen naar mogelijkheden om de geurbelasting naar de grenswaarde terug te brengen.’
Er moet dan bijvoorbeeld gekeken worden naar welke maatregelen technisch en financieel mogelijk zijn. De kosten die daarmee gemoeid zijn, zijn echter wel voor rekening van de fabriek. ‘De fabriek is primair financieel verantwoordelijk voor een goed leef- en woonklimaat,’ aldus de provincie.
Communicatie
Sommige bewoners vinden de communicatie vanuit de provincie over de vergunning nogal karig. Inwoner Mechteld Kriegsman vertelt daarover in onze uitzending: ‘Wanneer er een vergunning voor een ander productieproces wordt gegeven, vind ik dat er een brief moet gaan naar de omwonenden. Dit zijn we van plan. En zijn er bezwaren, dan moet er misschien een inspraakavond georganiseerd worden.’
De provincie herkent zich niet in dit commentaar. ‘We hebben over de wijziging van de vergunning zowel in 2009 als in 2015 op de gebruikelijke wijze gecommuniceerd.’ Voor de huidige communicatie stelt de provincie zichzelf niet verantwoordelijk. ‘Het bedrijf is zelf voor goede communicatie met hun omgeving verantwoordelijk. De fabriek heeft het initiatief nu genomen voor een klankbordgroep, dat vinden we een goede zaak.’
Gezondheidszorgen
Sommige mensen die overlast ervaren zijn bang dat er stoffen in de lucht zitten die schadelijk zijn voor de gezondheid. De bewoners willen daarom bovenop de bestaande GGD-onderzoeken een nieuw onderzoek. Ook Parenco heeft in een recente brief aangegeven daar voor te zijn, om zo de inwoners zekerheid te geven over hun gezondheid.
De provincie wil hier niet in meegaan. ‘Er zijn de afgelopen periode, mede op kosten van de provincie en dus de belastingbetaler, al meerdere onderzoeken uitgevoerd naar de te verwachten gezondheidseffecten van de uitstoot van de fabriek. Uitgevoerd onder andere door de GGD en de omgevingsdienst. Die geven aan dat er geen gezondheidseffecten te verwachten zijn, anders dan effecten die er zijn als gevolg van situaties die mensen als stressvol ervaren. Er zijn geen redenen om te twijfelen aan de uitkomsten van het uitgevoerde onderzoek. Daarom zien we geen aanleiding voor een herhaling van dit type onderzoek.’
‘Stip op de horizon’
De provincie zegt wel haar best te doen om de geuroverlast bij de bewoners terug te brengen. ‘We werken samen met gemeente en bedrijf zoveel mogelijk aan het terugbrengen naar een voor de omgeving aanvaardbare geurhinder. De stip op de horizon waarbij ook een goede communicatie met de omgeving belangrijk is.’
