Kinderarts Maarten Biezeveld schreef samen met zijn collega Felix Kreier het boek De hamster in je brein over welke invloed je hersenen hebben op je gewicht. Maarten heeft veel contact met mensen op het Hamster-platform, een betaald ondersteuningsprogramma waarop je je kan abonneren als je de hamster in je hoofd wil temmen. Wat valt hem op? Waar lopen mensen tegenaan? In dit blog vertelt hij over zijn ervaringen.
Blog 2: Jong geleerd
Op ons platform ben ik veel in contact met volwassenen. Logisch natuurlijk. Zij zijn actief bezig met gezond leven en de lange termijn. Kinderen niet. Die zijn (gelukkig) alleen bezig met het hier en nu. Toch merk ik dat ik in mijn contacten met volwassenen ook veel kan betekenen voor kinderen. Dat zit zo: jong geleerd is oud gedaan. Deze oeroude tegeltjeswijsheid is er niet voor niets. Ons hele leven is gevuld met bewuste en onbewuste gewoontes die we hebben meegekregen uit onze jeugd. En deze gewoontes hoeven niet alleen op gezinsniveau te zijn, maar kunnen ook komen uit een geloofsgemeenschap, een dorp, stad, streek of zelfs land.
Op het gebied van eten en gerechten zijn ook veel gewoontes, zoals bij feestdagen vaak duidelijk wordt: Bij de viering van Leidens Ontzet (de beëindiging van de belegering van Leiden door de Spanjaarden in de Tachtigjarige Oorlog, red.) wordt haring, wittebrood en hutspot gegeten. Op Oudejaarsavond eten we oliebollen. In Brabant worden na de kerstmis of rond carnaval, worstenbroodjes gegeten. In onder andere Duitsland, Italië, Frankrijk en Engeland eet men met Pasen lamsbout. Bij het Joodse feest Chanoeka, maakt men gerechten klaar in olie. En na afloop van de Ramadan vieren moslims het Suikerfeest met veel zoetigheden.
Maar ook buiten de feestdagen om zijn er verschillen. Wie wel eens op vakantie gaat naar landen als Frankrijk en Italië merkt dat daar echte ‘eetculturen’ bestaan. Met veel aandacht voor gerechten en hun tradities, met recepten die van generatie op generatie over gaan. Het zijn eet-tradities die je kan typeren als slowfood, genoemd naar de beweging die dan ook in Italië is opgericht. In een Europees onderzoek werd ook aangetoond dat in die landen de meeste tijd aan tafel wordt doorgebracht.
Er zijn aan de andere kant ook landen waar dat minder het geval is. Veelzeggend vond ik een filmpje van de Britse kok Jamie Oliver, uit een serie waarin hij de Britse schoolkinderen gezonder wilde laten eten. Hij liet verschillende soorten groenten zien in de klas en vroeg de kinderen wat het was. Behalve dat ze soms met walging naar de groenten keken, hadden ze vaak geen idee wat het was. Ze waren oprecht verbaasd dat die rode ronde dingen aan een groen steeltje de basis zijn voor hun geliefde ketchup. De schoolkinderen in een Italiaanse kleuterklas dreunden daarentegen vrolijk de venkel, de aubergine en de rest op. Dit was een letterlijk voorbeeld van het weet-wat-je-eet-principe er met de paplepel ingegoten krijgen.
Een traditionele eetcultuur, waarbij er lang aan tafel gezeten wordt, hoeft niet te leiden tot overgewicht, zoals je misschien zou verwachten. Waarschijnlijk is juist het tegenovergestelde waar: het met aandacht nadenken over je maaltijd, het koken en het opeten ervan leidt tot een sneller en duurzamer gevoel van verzadiging.
Terug naar het begin: als ik op ons platform vragen beantwoord van volwassenen, raad ik ze altijd aan om van het eten samen iets positiefs en gezelligs te maken. Om ermee te spelen. Bedenk samen met je kinderen de maaltijd, kook met ze en leer ze wat ingrediënten zijn en voor je lichaam doen. Dit is ook nog eens veel leuker dan alleen maar te zeggen wat ze niet mogen of juist móeten eten. En wie weet nemen ze op een gegeven moment hierin zelfs taken in huis over…!
Maarten Biezeveld is kinderarts en coach voor collega-artsen om een gezonde werk-privébalans te behouden.