Biologische boer en Bioplant-bestuurslid Douwe Monsma richt zich in eerste instantie op de zogenoemde conservenindustrie. Daarbij moet worden gedacht aan diepvriesproducten zoals erwten, boontjes en spinazie. De diepvriesmarkt is groot en een belangrijk afzetkanaal voor duurzame boeren. Maar volgens Monsma lukt het dit jaar niet om afspraken te maken met inkopers in de markt, ondanks dat de kosten voor personeel en energie stijgen en daarmee de productprijs. En dat is slecht, want een goede prijs voor biologische producten is belangrijk om duurzaam telen aantrekkelijk te maken, aldus Monsma.

Biologisch verkoopt slechter

We spreken Monsma voor ons onderzoek naar duurzaam voedselproductie. Het prijsprobleem speelt volgens hem in de hele biologische markt. Aan de ene kant zijn de producten duurder in de supermarkt, maar aan de andere kant zien boeren dat niet altijd voldoende terug in hun eigen verkoopprijs.

Op zijn eigen boerderij in Flevoland worden allerlei Nederlandse groenten biologisch geteeld. Biologisch telen kost meer dan normaal, want je land levert minder op. Ook zijn de transportkosten soms hoger, omdat je niet altijd volle vrachtwagens richting de distributiecentra stuurt, zo vertelt hij. En die hogere prijs kan er weer voor zorgen dat de producten in de supermarkt ook minder vaak verkocht worden dan niet-biologische producten.

Duurzaam is duur

Olivier Hagenbeek, van Consultancybureau Simon-Kucher dat veel bedrijven bijstaat bij het bepalen van prijzen, legt uit dat de hogere prijs van duurzame, biologische producten, meerdere oorzaken heeft: “De inkoopprijs ligt hoger, maar de supermarkt heeft ook een hogere marge voor duurzame producten, omdat die minder vaak en minder snel verkocht worden. Doordat ze langer blijven liggen, bederft er meer en omdat ze minder vaak verkocht worden, moet per product dat wel over de toonbank gaat meer verdiend worden.”

Maar moet een kilo biologische aardappels dan ook 50 cent duurder zijn dan niet-biologische aardappels? Zeker als de inkoopprijs voor een biologische aardappel niet zoveel verschilt als die van een normale aardappel? Monsma denkt van niet: “De extra kosten die nodig zijn voor biologisch telen, zijn in kaart te brengen. Dat moet mogelijk zijn. En als dat eenmaal transparant en duidelijk is, zouden telers en supermarkten elkaar kunnen helpen. Ze zouden programma’s op elkaar kunnen afstemmen en acties kunnen doen. Daar kan een teler ook in meewerken. Maar dan moet je wel structureel met elkaar in gesprek zijn. En dat gebeurt nu niet.”

Daarnaast is het de vraag in hoeverre er een kip-ei-situatie bestaat rondom de prijs van duurzaam eten. Omdat het minder goed verkoopt, moet de supermarkt meer verdienen per product. Maar omdat de prijs hoger is, wordt er ook minder verkocht. “Het zou mooi zijn als er een supermarkt was die het zou durven om die prijzen dichter bij elkaar te brengen en te kijken of er dan niet meer biologische producten zouden worden verkocht”, aldus Monsma.