Kamerleden Laura Bromet, Elke Slagt-Tichelman en Geert Gabriëls (GroenLinks PvdA) hebben Kamervragen gesteld aan de minister van Landbouw en de staatssecretaris van Volksgezondheid over het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de lelieteelt. Aanleiding is onderzoek van Pointer waaruit blijkt dat gemeenten worstelen met het ontbreken van landelijke regels.
Kamervragen
De Kamerleden van GroenLinks-PvdA willen van de minister van Landbouw en de staatssecretaris van Volksgezondheid weten of zij zich bewust zijn van de problemen rond bestrijdingsmiddelen in de lelieteelt.
Inwoners die in de buurt van lelievelden wonen maken zich zorgen om hun gezondheid, terwijl boeren zich zorgen maken over het voortbestaan van hun bedrijf. Dit leidt tot polarisatie. GroenLinks-PvdA vraagt waarom een wettelijke spuitvrije zone nog altijd niet is ingevoerd, ondanks advies van de Raad van State. In 2014 adviseerde de Raad van State spuitvrije zone van 50 meter, maar uit onderzoek van Pointer blijkt dat 61 gemeenten dit niet toepassen.
Ook willen de Kamerleden weten wanneer er gehoor wordt gegeven aan de dringende oproep van gemeenten om met een landelijke wet- en regelgeving te komen. Tot slot speelt de vraag of sierteelt, zoals lelies, eigenlijk wel onder voedselzekerheid zou moeten vallen.
Omwonenden vrezen voor hun gezondheid
Kamerlid Laura Bromet maakt zich zorgen over het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de lelieteelt. Voor de teelt van lelies zijn namelijk meer middelen nodig dan voor andere gewassen. “Het is een winstgevend gewas dat veel oplevert voor de teler, maar het zorgt voor grote ongerustheid bij de omwonenden. Zij zijn bang om op termijn ziek te worden.”
Het gebrek aan landelijk beleid vergroot bovendien de spanning tussen boeren en omwonenden. “De overheid moet mensen beschermen, zodat ze zich geen zorgen hoeven te maken. Doordat er geen duidelijke regels zijn, escaleert het nu tot een conflict tussen buren. Dat zou niet moeten. Als er heldere wet- en regelgeving was, dan was het duidelijk wat wel en niet mag.”
Omdat het om de volksgezondheid gaat, is dit een nationaal belang.
Landelijke wetgeving nodig
Volgens Bromet moet er landelijke wetgeving komen, inclusief spuitvrije zones rondom woningen. “Je kunt dit niet overlaten aan gemeenten. Omdat het om de volksgezondheid gaat, is dit een nationaal belang. Ik heb weinig vertrouwen in de huidige bewindspersonen: zij stellen de belangen van de landbouw boven die van de mensen. Daarom wil ik voldoende informatie verzamelen over hoe we omwonenden beter kunnen beschermen.”
Zorgelijke ontwikkeling
Ook heeft Bromet kritiek dat adviezen van de Raad van State vaak niet worden opgevolgd. “Dat gebeurt niet alleen bij dit dossier, maar ook bij andere dossiers. Ik vind dat een zorgelijke ontwikkeling. Die adviezen zijn er niet voor niets. Het naleven ervan is niet alleen van belang voor de volksgezondheid, maar ook voor de rechtsstaat.”
Ons onderzoek
Pointer onderzocht het beleid in Noord-Holland, Limburg en Drenthe, de drie provincies met de meeste lelieteelt. We ondervroegen 61 gemeenten naar hun aanpak. Geen van hen hanteert officieel de door de Raad van State in 2014 geadviseerde spuitvrije zone van 50 meter, omdat dit advies nooit wettelijk is vastgelegd. Ook blijkt dat geen enkele gemeente specifiek beleid heeft voor sierteelt.
Gemeenten worstelen daardoor met de vraag hoe ze moeten omgaan met bestrijdingsmiddelen. “Ik doe een oproep aan de overheid om met duidelijke richtlijnen te komen. Het kan niet zo zijn dat elke gemeente nu zelf lokaal beleid ontwikkelt,” vertelde burgemeester Spoelstra van Westerveld.
Kijk de uitzending van Pointer over bestrijdingsmiddelen splijtzwam in dorpen hieronder terug.
