Na een uitzending over wie het zwerfplastic opruimt en waar ons plastic afval belandt, richten we ons Plasticplaag-onderzoek nu op composteerbare plastics. Die klinken marketeers namelijk als muziek in de oren, maar we krijgen signalen dat het milieu er geen baat bij heeft. Hoe zit het met onze eigen composteerbare koffiebekertjes: doen we daarmee goed voor het milieu?

Eerst maar eens naar onze gebouwdirecteur Michiel Leijenaar. Waarom is de keuze eigenlijk gevallen op deze bekers? ‘We willen graag duurzaam zijn en deze bekers zijn gemaakt van suikerriet met een laagje PLA (polymelkzuur, een afbreekbaar bioplastic, red.). Daarmee besparen we op de CO2-uitstoot. Kijk daar heb ik een certificaat van.’

Bovendien hoeven er geen bomen voor gekapt te worden, meent Leijenaar. ‘Het is 100 procent tree free. Het wordt gemaakt van het afval van de suikerproductie, is mij verteld.’ En tot slot staat er op dat het ‘100 procent compostable’ is. Ze kunnen dus zo op de composthoop? Michiel: ‘Wij zamelen de bekers apart in en hebben een deal met Ecosmart, een onderdeel van afvalverwerkers Renewi om het te verwerken.’ Te verwerken? Dus te composteren? ‘Daar ga ik vanuit, ja.’

15 kilo per dag

We hoorden eerder al dat gft-verwerkers niet per se zitten te wachten op composteerbare plastics in de groene bak. Als ze het spul tegenkomen, gaat het bij het restafval en wordt het verbrand. Hoe zit dat dan bij de afvalverwerker van onze bekers? Zijn die er wel blij mee? We nemen contact op met Ecosmart. Accountmanager Robbert van Waes vertelt ons: ‘Ik heb het even gecheckt en we halen inderdaad per dag zo’n 13 à 15 kilo aan koffiebekers bij jullie op. Het wordt alleen niet gecomposteerd.’

Niet gecomposteerd? Waarom niet? ‘Dat is een beetje een technisch verhaal. We zouden ze apart kunnen recyclen. Dat zou de duurzaamste verwerking zijn als het allemaal dezelfde bekertjes waren, maar er zitten ook bekers met een PE-coating (polyethyleen, een ander soort plastic, red.) tussen.’ En door deze vervuiling lukt het dus niet om ze te recyclen, meent Van Waes. Worden ze dan gecomposteerd? ‘Ook niet. Dat is ook besproken, maar misschien is er wat ruis op de lijn gekomen.’ Van Waes: ‘Kijk, de leverancier liegt niet. De beker is in theorie composteerbaar. Maar het duurt te lang; het is economisch niet rendabel. De bekers gaan dus bij het restafval en worden verbrand.’

Stap terug in beleving

Volgens directeur Leijenaar hebben we al jaren bekers met een PLA-coating, dus de vervuiling met PE lijkt hem stug. Maar hoe dan ook: we zijn in de praktijk dus helemaal niet zo duurzaam bezig met onze koffiebekers. Van Waes van Renewi: ‘Met andere stromen zijn jullie heel duurzaam. Voor de bekers is het nog niet optimaal.’ Wat zou hij dan adviseren? ‘Stap over op een kartonnen beker met een PE-coating. Die kunnen we op dit moment het beste recyclen; van de kartonvezel maken we wc-papier en van de coating nieuwe PE.’

Aan dit advies zit wel een keerzijde volgens hem. ‘In de beleving zet je dan wel een stap terug. Mensen krijgen een goed gevoel bij composteerbaar plastic. Dat zal bij een kartonnen beker met een PE-laag die gerecycled wordt, minder zijn.’ Ook Leijenaar vindt het lastig. ‘Dan moet ik aan 500 man gaan uitleggen dat we teruggaan naar plastic. Dat wordt nog een hele kluif.’

De tuin in met die koffiebekers?

Maar hoe dan nu verder? We willen niet alleen voor de bühne duurzaam bezig zijn, toch? Het moet ook wel echt kloppen. Leijenaar: ‘Jazeker. Daarom zijn we nu aan het kijken naar een eigen pre-composteringsmachine. We produceren hier in het gebouw per dag 50 kilo aan gft-afval. Plus die 15 kilo aan koffiebekertjes. Dat kan allemaal in die machine. Daarna moet het nog 10 dagen liggen op een composthoop en dan kunnen we het in de tuin gooien.’