“De Japanse duizendknoop rukt enorm op in de tuinen van onze buren”, mailt Joke van Bilsen uit Rotterdam ons afgelopen juli. “Het komt steeds dichterbij en is al bijna in onze tuin.” Als er nog een spoor van twijfel bestaat over de ernst van de situatie, wordt die meteen weggenomen door de foto die zij appt. Een onvoorstelbare zee van ondoordringbare duizendknoopplanten heeft de tuinen van de buren volledig overwoekerd.
Joke woont zelf in een koophuis, maar de overwoekerde tuinen zijn van woningcorporatie Woonstad. “Wij hebben regelmatig contact over dit probleem. Zij hebben het al met gif bestreden, platgebrand en het helemaal kort gemaaid, maar het komt gewoon steeds terug. Ik zou het ontzettend vervelend vinden als het zo ver oprukt dat het ook onze tuin gaat overwoekeren en het schoolplein hierachter”, vertelt Joke als we haar opzoeken in de Rotterdamse wijk Delfshaven.
Ondoordringbaar oerwoud
Vanaf Joke’s balkon is het uitzicht over de tuinen indrukwekkend, vooral als we twee maanden later terugkomen en de planten in bloei staan, topzwaar door de kleine witte bloemetjes. Joke: “De duizendknoop beslaat vier tuinen en het groeit als een tierelier.” Als we afdalen naar de tuin van de buurvrouw zie je van dichtbij hoe hoog en dicht de begroeiing is. “Het is net het ondoordringbare oerwoud in de Amazone. Er komt hier ook geen licht meer tussendoor, dus alles gaat denk ik dood. Mogelijk tast het ook de fundering aan en dan kunnen deze prachtige historische panden zomaar verloren gaan.
Bij buurman Yohannes Haile Gocho staan de hoge dikke stengels van de bamboeachtige plant zo dicht op elkaar dat je bijna de tuin niet meer in kunt. Volgens Yohannes heeft hij wel geprobeerd de tuin zelf te onderhouden: “Maar de plant groeit razendsnel.” Het lukt hem niet zelf om de planten eronder te krijgen. “Heel erg” vindt hij de woekerende duizendknoop in de tuin. ”De woningcorporatie doet niks, maar de huur gaat wel omhoog.” Niets is misschien wat overdreven, maar wat Woonstad wel gedaan heeft, is in ieder geval niet heel effectief. De planten staan er volgens Yohannes inmiddels zo’n jaar of vijf en vertrouwen erin dat Woonstad de situatie gaat oplossen heeft hij niet. “Ik ben 10 of 11 keer bij ze geweest en de buurman ook. Maar ze hebben niets gedaan.”
Hoe zit het eigenlijk als je een huurhuis hebt en de Japanse duizendknoop in je tuin woekert? Wie is dan verantwoordelijk voor het oplossen van het probleem? Joke: “Wij zijn huiseigenaar en hebben discussie met Woonstad over wie verantwoordelijk is voor de schade, aangezien zij menen dat de huurders verantwoordelijk zijn voor de tuin. Maar dit is onbegonnen werk en mijn buren hebben niet de middelen om het aan te pakken.”
In een reactie laat Woonstad weten dat inderdaad huurders zelf verantwoordelijk zijn voor het onderhouden van de tuin en dus ook voor het verwijderen van de Japanse duizendknoop. “Maar in dit geval groeit het boven het hoofd van de individuele bewoners”, zegt Barbara van Steen, manager Wijkbeheer bij Woonstad. “We moeten constateren dat we hier niet goed met elkaar in gesprek zijn gegaan. Het ingewikkelde is dat wij 55.000 woningen hebben in Rotterdam en hoe houd je die allemaal in de gaten?”
Andere woningcorporaties
Bestrijding van de Japanse duizendknoop staat bij Woningcorporaties nog niet heel hoog op de agenda, maar daar begint verandering in te komen. Zo staan bijvoorbeeld bij woningcorporatie Compaen Wonen uit Helmond waarschuwingen voor de Japanse duizendknoop op de website.
Japanse duizendknoop
“De Japanse duizendknoop is een snelgroeiende plant die van nature niet in Nederland voorkomt en andere planten verdringt. Laatst ontdekten we de plant in een verwaarloosde tuin van een woning. Het onkruid kwam daar zelfs door de woonkamervloer naar boven. Dit zorgt voor veel schade en hoge kosten. Om nog meer schade te voorkomen gaan we samen met de gemeente aan de slag om deze plant te bestrijden en we vragen daarbij uw hulp!”
Ook bij woningcorporatie Ymere uit Amsterdam worden huurders geïnformeerd over de woekerplant:
Gevaarlijk
“De Japanse duizendknoop is een mooie plant, maar gevaarlijk voor uw huis en/of tuin. Deze plant groeit heel snel en maakt alles stuk. Niet alleen hekken, schuttingen en planten in tuinen. Ook muren, stoepen, asfalt en funderingen gaan ervan kapot. We zien deze plant daarom liever niet rond onze woningen.”
Bij de woningcorporaties verschilt wel de methode van bestrijding. Zo geeft Ymere aan op kosten van de corporatie 3 tot 4 keer per jaar een ‘middel’ te spuiten om de plant weg te krijgen. Compaen pakt het rigoureuzer aan. “De enige manier is het afgraven van de besmette grond en de wortels eruit halen. De resterende ‘schone’ grond kan terug in de tuin.”
Bij de buren van Joke zijn hoveniers inmiddels begonnen met de bestrijding van de Japanse duizendknoop door in de holle stengels van de planten gif te spuiten met een injectiepistool. De komende jaren zal dit een aantal keren herhaald worden bij planten die opnieuw opkomen. Zo hopen zij op den duur het probleem de kop in te drukken.
De uitzending over exotische woekerplanten is maandag 4 oktober te zien op NPO2 om 22.15 uur.
