Al jaren proberen Jack en zijn gezin om uit de schulden te komen. Maar op weg naar een schuldenvrij bestaan lopen ze tegen tal van obstakels aan. Van strenge voorwaarden voor de schuldsanering tot geschorste bewindvoerders en ‘malafide’ praktijken. En de schuld? Die is inmiddels ruim 100.000 euro. Jack: ‘Er zelfstandig uitkomen dat lukt nu niet meer.’
Volgens Jack is er nog maar één manier om uit de schulden te komen. ‘De wettelijke schuldsanering is voor ons nog de enige optie. Of de loterij winnen, maar voor een staatslot heb ik geen geld dus dat is eigenlijk ook geen optie.’
Jack vertelde zijn verhaal in onze uitzending over uitzichtloze schulden. Kijk hem hier terug.
De problemen beginnen volgens Jack zo’n vijftien jaar geleden als hij voor de liefde naar het Oosten van het land verhuist. ‘Ik moest een nieuwe baan zoeken en dat is ook wel gelukt, maar daardoor ging ik wel 1500 euro achteruit in salaris. Op dat moment werd mijn toenmalige vriendin – nu mijn vrouw - ziek. Ze werd depressief en kreeg hele zware schouderklachten. Ook haar salaris viel terug omdat ze gedeeltelijk werd afgekeurd. Alles bij elkaar konden we het toen financieel niet meer bolwerken.’
Stress door schulden
Langdurig in de schulden zitten is zwaar en heeft grote invloed op je leven, zo merkt Jack. ‘Ik ben er heel trots op dat ik en mijn vrouw nog bij elkaar zijn, dat we het samen redden. Want veel huwelijken gaan stuk door langdurige schulden. Maar je leeft natuurlijk wel constant in de stress, je slaapt slecht en bent altijd moe. Het is niet zozeer lichamelijk, maar je zit gewoon niet lekker in je vel. En omdat je die schuldproblematiek hebt kom je natuurlijk uiteindelijk ook in een sociaal isolement te zitten. Je hebt weinig geld om dingen te doen of mensen te bezoeken. Dus vrienden en kennissen die vallen langzaam maar zeker ook allemaal af. En dan moet je het alleen maar zien te trekken. Dat is heel pittig.’
Lange weg
De zoektocht naar de juiste hulp en een schuldenvrij bestaan is een lange weg zo blijkt uit het verhaal van Jack. En tot op de dag van vandaag is het einde van de tunnel nog niet in zicht. Jack vertelt dat ze ruim 11 jaar geleden al bij de gemeente aanklopten voor hulp. ‘Er was een wachtlijst bij de stadsbank. En omdat ik in die tijd nog een baan had en de schuld toen nog niet heel hoog was, was het nog niet problematisch genoeg voor een schuldregeling. We zijn toen zelf op zoek gegaan naar iemand die ons kon helpen om van de schulden af te komen.’ Maar helaas voor Jack blijkt dit een malafide bedrijf te zijn. De directeur van de stichting werd veroordeeld tot een werkstraf en een celstraf van 3 maanden. Jack: ‘Hij sluisde geld van klanten weg naar zijn eigen rekening.’
Vicieuze cirkel
Het vertrouwen in de hulp is weg en Jack en zijn vrouw proberen het dan een tijdje zelf. Maar als Jack door de crisis zijn baan verliest lopen de schulden verder op en komen er ook nieuwe schulden bij. En dan ontstaat er volgens Jack een vicieuze cirkel. ‘Er komen deurwaarders en incassobureaus, die leggen beslag op je uitkering. En dan kan je weer een deel van je vaste lasten niet betalen. En wat doen veel mensen met schulden dan? Die stoppen met het betalen van hun zorgverzekering, want verzekerd blijf je toch. Voor je het weet heb je afbetalingsregeling op afbetalingsregeling. En met een beetje pech worden je schulden ook nog eens doorverkocht en begint die nieuwe partij weer vrolijk opnieuw. Dan heb je op een gegeven moment zoveel regelingen lopen, daar kom je gewoon niet meer uit en dat kan je ook niet meer op orde krijgen.’
Opnieuw slechte ervaringen
Ze besluiten opnieuw hulp te zoeken en komen bij een beschermingsbewindvoerder terecht. Die moet orde brengen in al die regelingen en ervoor zorgen dat er weer wat financiele stabiliteit komt. Maar inmiddels staan Jack en zijn vrouw al zes jaar onder bewind en zijn nog niet veel opgeschoten: ‘De eerste bewindvoerder werd geschorst en die daarna kwam is recent failliet verklaard. En hij wordt ervan verdacht dat hij een potje van de financien heeft gemaakt.’ Het maakt Jack woest. ‘Je zit al in de ellende en dan ben je nog voor vele euro’s het schip in gegaan bij bewindvoerders. Hoe kan het voorkomen dat mensen hiertoe in staat zijn? Om mensen die al helemaal niets meer hebben nog verder te duperen, dat begrijp ik echt niet.’
Eerder schreven we al een artikel in het onderzoek Schulden over andere klanten van dit bedrijf:
Gevangen in de schulden
Na de jarenlange strijd heeft Jack het gevoel dat hij gevangen zit in zijn schulden. ‘We hebben dan nu sinds een maand weer een nieuwe beschermingsbewindvoerder, eentje waar ik eigenlijk voor het eerst in al die jaren een goed gevoel bij heb. Maar zo’n beschermingsbewindvoerder heeft er een enorme klus aan om het op het spoor te houden. Als de deurwaarders en incassobureaus het hard willen spelen dan kunnen ze gewoon weer gaan vorderen. Eigenlijk is de enige oplossing voor ons nu nog een saneringsregeling, want de schulden zijn te hoog om er op eigen kracht uit te komen.’
Strenge regels
In de toegang tot de saneringsregelingen vindt Jack echter weer de volgende obstakels. ‘De grootste muur is echt de wachttijd en de aanloopperiode om die regelingen voor elkaar te krijgen,’ zo legt hij uit. Nadat het de stadsbank niet lukte om er op vrijwillige basis met de schuldeisers uit te komen stapt hij 2 jaar geleden naar de rechter voor een wettelijke schuldsaneringsregeling (WSNP). Dat verzoek wordt echter door de rechter afgewezen. Jack: ‘Je voelt je dan weer in een gat vallen, iets waar je hard aan gewerkt hebt en wat ervoor kan zorgen dat je kinderen een mooie toekomst hebben, dat valt dan weer in duigen.’
Redenen voor de afwijzing zijn volgens Jack onder andere een schuld bij de Belastingdienst voor te veel ontvangen kinderopvangtoeslag. In de wet staat dat de schulden te goedertrouw moeten zijn ontstaan en anders ouder moeten zijn dan 5 jaar, anders kunnen ze niet gesaneerd worden. Toeslagenschulden of bijvoorbeeld een schuld voor te hard rijden bij het CJIB worden veelal gezien als een schuld die niet te goedertrouw is ontstaan en belemmeren daarmee een toegang tot de wettelijke sanering.
Eerder schreven we al dat de rechters in een recent visiedocument voorstellen om de termijnen voor dergelijke schulden te verkorten
Jack: ‘Ik snap wel dat je het niet te gemakkelijk moet maken, het kan natuurlijk niet zo zijn dat iedereen daar fluitend inkomt en iedereen fluitend van zijn schulden afkomt. Maar het zorgt er wel voor dat mensen die dat heel erg hard nodig hebben, daar niet echt voor in aanmerking komen. Ik vind dat die regelgeving voor die mensen minder streng moet worden. Want zoals het er nu naar uitziet kan ik pas in 2021 weer opnieuw aanspraak maken op die wettelijke sanering.’