Eerder deze week vertelden verschillende uitzendbureaus die actief zijn in het Westland aan Omroep West, dat ze verwachten van maarliefst 75 procent van de arbeidsmigranten afscheid te moeten nemen. Veel tuinders denken dat ze in het najaar moeten stoppen. Als het zonlicht buiten afneemt zullen de kassen sterker verwarmd moeten worden, wat onbetaalbaar wordt door de hoge gasprijzen. Dit heeft drastische gevolgen voor arbeidsmigranten in de regio.

Vincent Thepass, GroenLinks raadslid in Den Haag, maakt zich zorgen over wat de gevolgen zullen zijn van de ontslagronde. Veel arbeidsmigranten die in het Westland werken, wonen in zijn stad. “Mensen verliezen hun werk en woning, juist nu de winter begint.” Afgelopen donderdag stelde hij samen met de PvdA schriftelijke vragen over hoe de gemeente gaat inspelen op de mogelijke toename van buitenlandse werknemers zonder werk en huis.

Terugkeren

Ania Paszak van Idhem-Xtra, een organisatie die opkomt voor de belangen van EU-migranten in Nederland, maakt zich ook zorgen. Ze denkt dat het onrealistisch is om te verwachten dat alle arbeidsmigranten die hun baan verliezen, terug zullen gaan naar hun land van herkomst. “Deze mensen zijn niet voor niets naar Nederland gekomen en voor sommigen is het echt uitgesloten dat ze teruggaan. Die denken: ‘Ik kan beter hier dakloos worden dan in mijn eigen land’.” Bovendien kan niet iedereen een reis terug betalen.

Paszak heeft zelf nog geen arbeidsmigranten gesproken die vanwege de hoge gasprijzen ontslagen zijn. Ze is bang dat het om een groep migranten gaat die organisaties zoals Idhem-Xtra niet weet te vinden. “Mensen die in huisvesting van hun werkgever wonen, gaan vaak alleen om met de mensen daar en kennen verder niemand in Nederland. Als hun werkgever ze dan op straat zet hebben ze geen idee waar ze terecht kunnen of wie kan helpen.”

Geen daklozenopvang

Peter Bos van het Straat Consulaat, een organisatie die zich inzet voor dak- en thuislozen, vindt het moeilijk om te voorspellen of het aantal dakloze arbeidsmigranten daadwerkelijk zal toenemen door door de gascrisis. Maar sinds mei ziet hij de druk al oplopen. “Dat komt niet door de gascrisis, maar doordat tijdens de corona-pandemie iedereen werd toegelaten in de daklozenopvang en er extra plekken beschikbaar waren. In het voorjaar is dit opgeheven en sindsdien zien we weer meer tentjes staan waar werkloze arbeidsmigranten in wonen.”

Wie in een daklozenopvang toegelaten wil worden, moet kunnen aantonen recht te hebben op de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Mensen die niet uit Nederland komen kunnen dat vaak niet. “Het enige dat we kunnen doen, is zorgen dat hulpinstanties ze ondersteunen, ze wijzen op hun rechten, actievoeren en druk uitoefenen op de gemeente en de politiek”, aldus Bos.

Aan hun lot overgelaten

Vincent Thepass van GroenLinks wil ook actie vanuit de gemeente: “Er moet een plan komen om maatschappelijke organisaties extra te ondersteunen bij de hulp die zij aan arbeidsmigranten bieden.” Daarnaast vraagt hij samen met de PvdA ook aan uitzendbureaus om hun verantwoordelijkheid te nemen en mensen niet zomaar op straat te zetten. “Deze arbeidsmigranten worden aan hun lot overgelaten, door dezelfde uitzendbureaus die al jarenlang heel veel geld aan hen verdienen”

Wethouder Martijn Balster van de gemeente Den Haag laat aan Omroep West weten dat de gemeente zich voorbereid op de werkloosheid onder arbeidsmigranten. Ze gaan proberen migranten zo goed mogelijk terug te begeleiden naar hun land van herkomst. Tijdens de pandemie kreeg de gemeente financiële ondersteuning van het Rijk voor onder andere daklozenopvang. Balster laat aan Omroep West weten dat weer nodig te hebben als dezelfde problemen zich voordoen.